Haripur – Haar ogen, grotendeels verstopt achter een grauwe omslagdoek, lachen om de vraag of ze ooit naar school is geweest. Op de veranda van een lemen boerderij waar zich op houten matrassen de gesluierde vrouwen uit de buurt verzamelen, kan niemand lezen of schrijven. De jonge generatie meiden giechelt.
‘Waarom zou je geld in een dochter steken als je weet dat ze op haar zestiende toch gaat trouwen’, zegt een cynische minister van Staat Marvi Memon. Ze is tevens voorzitter van het grootste nationale welzijnsfonds, het Benazir Bhutto Programme, dat bijvoorbeeld plattelandsvrouwen helpt met het opzetten van eigen bedrijfjes. Maar verder dan het verkopen van koeienmelk of zelfgemaakte handwerkjes komen die niet. Het analfabetisme vormt een groot obstakel in hun sociaal-economische ontwikkeling.
In Pakistaanse dorpen is bijna geen vrouw geletterd. Volgens de jongste cijfers van de Unesco kan zestig procent van de vrouwen en veertig procent van de mannen geen letter lezen. 6,7 miljoen kinderen gaan niet naar school, waarvan 62 procent meisjes. Minister Memon vertelt de verzamelde vrouwen dat ze ‘dolgraag’ een moeder-mavo voor ze zou willen opzetten. Maar ze heeft het geld niet, net zo min als haar regering, beweert ze.
Memon lonkt naar het internationale onderwijsfonds van landgenoot Malala Yousafzai (18), de Nobelprijswinnares voor de vrede. Een Taliban schoot haar ooit uit wraak in haar hoofd omdat ze vindt dat meisjes net zo goed rechten hebben. ‘Een pen en een boek’ zijn volgens Malala de beste wapens in de strijd tegen terrorisme. Maar de schooluitval op het Pakistaanse platteland heeft niets te maken met extremisme. Er zijn gewoonweg te weinig scholen, omdat de overheid nauwelijks investeert. Nog geen anderhalf procent van het nationale budget gaat naar onderwijs. De elite heeft haar eigen particuliere instituten.
‘Waar is Malala?’ vragen de meisjes in de dorpen zich af. De Nobelprijswinnares beloofde te investeren in scholen in haar geboorteland. Maar de meeste projecten zet ze op in brandhaarden, zoals in de Syrische vluchtelingenkampen en de Palestijnse bezette gebieden. Wellicht zou ze toch ook wat meer aan het onderwijs in Pakistan kunnen besteden? Nooit eerder in de geschiedenis waren de jeugdwerkloosheid en de schooluitval zo hoog. ‘Pakistan telt bijna twee miljoen potentiële criminelen en terroristen’, kopte een krant. Zouden voor deze schoolverlaters een pen en een boek van Malala nog op tijd komen om ze te redden uit de klauwen van extremisten en bandieten?