Die stemming is er op zaterdagochtend 16 januari na ruim 17 uur onderhandelen over de politie-CAO. De belangen zijn groot, weet iedereen. Het is de eerste ambtenaren-CAO die wordt afgesloten. Het onderwijs, de gemeenteambtenaren volgen. De loonsverhoging van 2,66 procent die op tafel ligt is de politiebonden te min, ze willen een 3 voor de komma. Het verschil kan overbrugd worden door iets extra’s te doen voor de schalen 7, 8 en 9, waarin de ‘rank and file’ van de dienders zit. Tijdens een schorsing wordt een voorstel geformuleerd. Dan heropent de voorzitter, topambtenaar J. Vrolijk, de vergadering en geeft het woord aan werkgeversonderhandelaar Stekelenburg. Die noemt de schalen en de bijbehorende bedragen. Van Duijn, voorzitter van de Nederlandse Politiebond, wil het nog een keer horen, zodat het twee keer op de band staat: ‘Nog even voor de record, de schalen 7, 8 en 9.’ Stekelenburg: ‘Ja, zal ik het even helemaal definitief doorgeven?’ En hij noemt opnieuw alle bedragen. Voorzitter: ‘Heeft iemand daar een reactie op? Is dit helder? Het gaat om verlenging van alle schalen met een “Peperperiodiek”. Graag een formele reactie.’ Holtackers, voorzitter van de vakbond voor middelbaar en hoger personeel, ziet dat dit meer is dan de gevraagde 3 procent, en zegt: ‘Dan kijk ik naar het eindresultaat, dan komt u op drie schalen 4 procent en 6 procent op nog een schaal die volumeschalen zijn (schalen waarin veel werknemers zitten - pl), terwijl de rest op 2,5 procent zit. Waarom?’ Stekelenburg: ‘Omdat het cumulatief uitwerkt. Daardoor komt aan het eind de uitkomst nadrukkelijk hoger te liggen.’ Einde vergadering. Het enthousiasme de volgende dag is groot. De persoonlijke chemie tussen helden Stekelenburg en Van Duijn heeft de zaak gered. Kok spreekt van een resultaat dat model kan staan voor de onderwijs-CAO. Dan komt de kater. De extra verhoging van de schalen 7, 8 en 9 kost 35 miljoen meer dan begroot. Peper spreekt van een ‘interpretatieverschil’, ontstaan omdat er ‘alleen over percentages is gesproken en niet over bedragen’. Collega van Sociale Zaken De Vries valt hem bij en spreekt van onderhandelingen die ‘niet op de goede manier gevoerd zijn’ en die ‘te lang hebben geduurd’. Er moesten ‘externe deskundigen komen’, want er was ‘iets raars gebeurd’. Aan de uitslag verandert het niets. Niet zeuren dus, roepen de bonden, werkgeversonderhandelaar Stekelenburg, de deskundige hoogleraar arbeidsrecht Van der Heijden en de voorzitter van de arbitragecommissie Vonhoff in koor. Foutje, bedankt. En ze hebben gelijk. Nu is die 35 miljoen nog wel op te hoesten. De tweede en veel ernstiger fout is de wijze waarop Kok en Hermans de uitkomst van die onderhandelingen koppelden aan de CAO’s die nog afgesloten moeten worden. De onderwijs-CAO is de eerste, in het voorjaar gevolgd door die voor het personeel van gemeenten, de rijksoverheid, de waterschappen, Defensie en de rechterlijke macht. De splitsing van de overheid in deelsectoren is in 1993 juist tot stand gekomen omdat niet alle 700.000 ambtenaren nog over dezelfde kam te scheren waren. Aparte CAO’s moesten leiden tot meer maatwerk en een grotere herkenbaarheid. Maar in plaats van de sectoren dan ook de onderhandelingsruimte te gunnen, voerden achtereenvolgende kabinetten een strenge centrale regie, waardoor van maatwerk in de praktijk niets terechtkwam. En zo roept het kabinet zelf de cumulatie van vakbondsverzet op waar het sectorenmodel juist een einde aan had moeten maken en ontpopt uitgerekend de zelfbenoemde veldheer Peper zich als de Don Quichot. Bram Peper is verdwaald in het verkeerde jongensboek. Na het eerste treurige hoofdstuk - ‘De nieuwe commissaris, waarin Burgemeester Bram de vaderlandse politie wil hervormen, te beginnen met Rotterdam’ - verloopt het tweede - ‘De Peperperiodiek, waarin minister Bram de rijksbegroting wil redden, te beginnen met de politie-CAO’ - niet minder dramatisch. Elke keer is er aan het eind een stevige rekening. In het eerste hoofdstuk anderhalf miljoen voor ex-commissaris Brinkman, in het tweede naar het zich laat aanzien 35 miljoen voor vele duizenden agenten. Wanneer komt voor Bram de rekening?