Objectief meetbaar is het niet, maar het is duidelijk dat Ruslands sterke man lange tijd goed lag bij de meeste Russen en dat hij nog steeds een flinke aanhang heeft. En zeker niet alleen bij de laag opgeleide bevolking. Ook het grootste deel van de opkomende middenklasse, die in theorieën als die van Francis Fukuyama altijd meer democratie wil, leek Poetins mix van autocratie en stijgende welvaart te steunen. Dat was ook met goede reden: na de desastreuze experimenten met markt en politiek in de jaren negentig klonk Poetins boodschap van ‘stabiliteit en welvaart nu, democratie en rechtsstaat later’ in Russische oren best goed - veel beter tenminste dan veel West-Europeanen konden begrijpen.

Maar dan moet de welvaart natuurlijk wel blijven groeien. En dat is niet meer zo sinds de Russische motor in 2008 begon te sputteren. Rusland werd destijds nog gerekend tot de BRIC, de opkomende economieën die de ‘oude’ van hun troon zouden gaan stoten. Toen al wezen genoeg economen erop dat Ruslands groeicijfers tijdelijk hoog lagen en niet gebaseerd waren op een goed gestructureerd economisch model. De vele binnenlandse bestedingen en cadeautjes waarmee Poetin de Russische motor op stoom had gekregen, waren dat ook niet. Zodra de wereldwijde economische crisis aanbrak, kreeg Rusland prompt zijn eerste overheidstekort in jaren gepresenteerd en de economie dook omlaag. De vooruitzichten voor Ruslands ‘kantoorplankton’ - de nieuwe groep midden- tot hoogopgeleide stadsbewoners met een zitbaan - doken mee. En juist leden van die groep waren het die het protest trokken op het Bolotnayaplein, drie weken geleden, en daarmee het startsein gaven voor het meest serieuze volksoproer in Poetins Rusland.

Dat betekent nog niet dat Rusland in een prerevolutionaire toestand is beland. Poetins regime lijkt er veel sterker voor te staan dan de Arabische regimes die afgelopen jaar zijn omgeduwd en hij blijft veruit de populairste politicus van zijn land - ook zonder zwendel moet hij de naderende presidentsverkiezingen makkelijk kunnen winnen. Aan de andere kant zijn plotselinge en gewelddadige politieke omwentelingen Rusland niet vreemd en Poetin zal de verwachtingen van de stedelijke middenklasse hoe dan ook moeten bevredigen. Als het niet met meer welvaart is, dan wel met meer ‘waardigheid en rechtvaardigheid’ - een populaire eis bij de demonstraties van de afgelopen weken. Al zal Poetins regime daarvoor wel onherkenbaar moeten veranderen.