VAN HET VOLK, VOOR HET VOLK
In zijn interessante artikel over het begrip populisme (De Groene Amsterdammer, 25 juli) wijst Koen Vossen wel even op de door Van Dale gegeven verklaringen voor dat begrip, maar daar zou toch wel wat meer van te maken zijn geweest. Inderdaad heeft er een literaire beweging bestaan die zich tooide met de naam Populisme, en wel in Frankrijk in de jaren dertig van de vorige eeuw. Door de romanschrijvers Lemonnier, Therive en Dabit werd in 1931 zelfs een Prix Populiste ingesteld tegenover de door hen verafschuwde aristocratische en burgerlijke schrijvers als Mauriac en de Prix Goncourt. Maar deze stroming, waartoe ook de fascist Céline te rekenen valt, heeft het begrip populisme niet gemunt.
Dat heeft wel heel duidelijk de Amerikaanse People’s Party, meestal Populist Party genoemd, gedaan. Deze partij kwam voort uit de progressieve boerenbewegingen in het westen en zuiden van de VS, die bekendstaan onder de naam van de Grangers. Sinds 1870 daalden de prijzen van alle landbouwproducten zeer sterk, terwijl de prijzen voor grondstoffen, landbouwmachines en kunstmest en vooral ook de grondprijzen en de kosten voor het vervoer via de spoorwegen voor de boeren onbetaalbaar werden.
Hiertegen werd in 1889 de People’s Party opgericht door boeren en arbeiders, aanhangers van de utopist Bellamy en de eerste marxistische socialisten op een uitgesproken links program: nationalisering van spoorwegen, post en telegraaf, afschaffing gouden standaard, verstrekking grondstoffen en machines door de overheid tegen lage leningen en subsidies voor landbouwproducten. Zij noemden zich Populisten tegenover de Plutocraten van Wall Street. Bij de presidentsverkiezingen van 1892 behaalde hun kandidaat, generaal James B. Weaver uit Iowa, bijna negen procent van de stemmen, een hoog aantal voor een zogenaamde Third Party. Bij de Congresverkiezingen van 1894 werd het aantal stemmen bijna verdubbeld en werden zes senatoren en zeven afgevaardigden voor de Populisten gekozen. Maar daarna behaalden de gematigden in de partij de overhand en in 1896 besloot men de Democratische kandidaat Bryan te steunen. Daarna werd het nooit meer wat. In 1912 gingen de restanten van de partij op in de Progressive Party van Teddy Roosevelt, die er toen in slaagde als enige Third Party ooit de Republikeinen achter zich te laten, maar het presidentschap aan de Democraat Wilson moest laten. Het begrip populisme heeft sindsdien in de VS in linkse kringen altijd een positieve naam gehad. Ook Franklin Roosevelt schaamde zich daar niet voor.
GJALT ZONDERGELD, oud-docent nieuwste geschiedenis VU, Weesp

ARREST ME FOR SMOKING?
Mooi artikel, mooie meid op de foto ook, die inderdaad net zo gepeperd de camera in blikt als Sharon Stone in de ondervragingsscène in Basic Instinct. Mooie filmquotekeuze ook, omdat in die film ook al eigenlijk niks meer mocht, maar de helden het toch deden. Maar, zeker als u het als kop gebruikt, had u Ms. Stone wel correct moeten quoten. Ze zei: ‘What are you gonna do, charge me with smoking?’
Hartelijke groet,
MANOU VAN DE ZANDE

GESCHIEDENIS VAN HET GENOT
Dank, Jos Palm, voor ‘Het Land van Brave Hendrik’ (De Groene Amsterdammer, 11 juli). Het is vreemd, al ben ik eigenlijk niet zo’n roker, de laatste tijd krijg ik er steeds meer zin in!
FRED DUBIEZ, via e-mail

JORIS IVENS EN CHINA
Een interessant artikel van Xandra Schutte over de liefde van Joris Ivens voor China en het maoïsme. Nu wordt alom erkend dat dit een foute liefde was, want China was gewoon een gemene dictatuur die iedereen zand in de ogen strooide. Een willig slachtoffer hiervan was nota bene ook de toenmalige redactie van De Groene die midden jaren zeventig nogal wegliep met Marx, maoïsme en achter Joris Ivens aanhuppelde. Weinig kritische woorden vloeiden toen uit de Groene-pen. Het zou Schutte sieren als ze de toenmalige houding van De Groene even in een apart kolommetje had gemeld. Nu is men terecht kritisch en onafhankelijk, toen even niet…
HANS VAN BORSELEN, Fochteloo

MUSEUMRESTAURANT TEST
Geachte Groene,
Wat een origineel verslag van de Museumrestaurant Test! En wat leuk dat Foam als eerste uit de bus komt. En, wat ongelooflijk én beschamend dat Foam nog steeds niet ROLSTOEL-toegankelijk is!
Met vriendelijke groet,
INGEBORG SAMSOM