Goudkust

De recensie ‘Goudkust’ van Koen Kleijn (De Groene Amsterdammer, 13 september) gaat over de gangbare vragen over (cultuur-)imperialisme en de kunstwerken waarin hij dat kan terugzien. Het lijken allemaal correcte vragen, tot er aan het einde een eerste statement wordt gedaan: ‘Ghanezen hebben niets met deze muziek.’ Hoe weet Koen Kleijn – al dan niet in commissie met de kunstenaar – dit? Mijn dochtertje van vier vindt de muziek van deze video mooi. Missen Afrikanen daarentegen a priori (genetisch misschien?) het vermogen tot het waarderen van muziek uit andere culturen? Hier ontspoort de boel en komt boven water dat anti-imperialisme dogmatisch toegepast op cultuur tot zijn tegendeel leidt: westerse ‘intellectuelen’ gaan niet-Europeanen verbieden om verworvenheden van Europa over te nemen en te gebruiken. Hij vaart mee in het nihilistische vaarwater van westerse denkers, die historische ontwikkelingen zijn gaan ontkennen sinds Europeanen er niet meer de exclusieve controlerende eigenaren van zijn. Het zou interessanter zijn als de recensie gebaseerd was geweest op de vraag wat de modernisering in Ghana en de vermenging van culturen in het algmeen oplevert voor de toekomst.

Ferdinand van Dieten, Amsterdam

Urologisch probleem

Naar aanleiding van het stuk van Marcel Möring (De Groene Amsterdammer, 20 september) met de zittende mannelijke toiletbezoeker, nog even het volgende over een verwaarloosd gebied van de urologie. Het natuurlijke geslachtsverschil bij urinelozing is evident, kijk maar naar de hondjes. De hygiënische problemen rond deze situatie in een geciviliseerde omgeving waar het toilet doorgaans voor vrouwen schijnt te zijn ontworpen zijn algemeen bekend. Bij de gebruikelijke verhoudingen ontstaan binnenshuis vaak conflicten omdat het niet steeds mogelijk lijkt voor mannen bij het staande urineren altijd alles in de toiletpot te krijgen. Er ontstaan dan binnen een huwelijk heftige discussies over niet goed mikken en onachtzaamheid, waar meestal nog steeds de vrouw het toilet schoonhoudt en zelf geen last ondervindt door een korte en vrij rechte urineweg.

In vergelijking met een kraan waar de waterstroom altijd recht naar beneden uit komt, is dit door de smalle en lange gebogen urineweg bij mannen waarin verklevingen kunnen voorkomen lang niet altijd het geval. Soms komt de straal (tijdelijk) onder een hoek te voorschijn of zijn er zelfs even twee stralen, waardoor een deel van de urine op de vloer van het toilet terechtkomt. Al deze problemen zijn minder bij een urinoir door de kortere afstand van de vrije straal; die voorziening ontbreekt echter doorgaans in een woonhuis.

Vanwege de wel degelijk reële schoonmaakproblemen werden laatst op een school alle jongens verplicht te gaan zitten. Afgezien van het feit dat dit moeilijk te controleren is, bestaat de mening dat het zittend plassen niet altijd tot volledige blaasontlediging leidt. Of dit nu juist is of niet, zijn er omstandigheden met riemen, broeken en bretels bij de man in het snelle dagelijks leven waardoor het zittend urineren vaak te veel ophoudt. Zolang de voorzieningen op het toilet niet enigszins worden aangepast aan het geslachtsverschil (de situatie is sedert de introductie van het watercloset in de vorige eeuw niet of nauwelijks veranderd) zal hier een bron van hygiënische conflicten blijven bestaan.

J. James, Amsterdam

Correctie

In het artikel over verzets­strijder en Engelandvaarder baron d’Aulnis de Bourouill (De Groene Amsterdammer, 26 september) staat dat hij spion was voor ‘volk en vaderland’. Deze formulering is ongelukkig gekozen – het was de titel van het nsb-weekblad. Hij streed voor de koningin en het vaderland, dat bevrijd moest worden van de Duitse bezetter.

The Battle of Ideas

In de aanloop naar het jaarlijkse Battle of Ideas Festival in Londen op 20 en 21 oktober zijn er in Europese steden tal van debatten. Felix Meritis is op zaterdag 13 oktober het toneel voor twee debatten. De Groene Amsterdammer is mediapartner van The Battle of Ideas.

What makes us European?

Is Europa een baken van tolerantie of een muur rondom een munt? Kan Europa een gezamenlijke droom worden, of is zij slechts de rechtvaardiging van een bureaucratie? Wie beslist eigenlijk over Europa? Sprekers: Thierry Baudet (rechtsfilosoof, publicist), Joost Ramaer (redacteur De Groene Amsterdammer), Judith Sargentini (lid Europees Parlement, GroenLinks) en Bruno Waterfield (Brussel-correspondent The Daily Telegraph).

What is the value of the arts?

Is de economische impact van kunst het argument voor kunstsubsidie? Of toont de wetenschap wat de waarde van kunst is? Moeten we het volk gewoon vragen welke kunst gesubsidieerd moet? Kan schoonheid in waarde worden uitgedrukt? Sprekers: Ann Demeester (directeur De Appel), Henkjan Honing (muziekwetenschapper, UvA), Tiffany Jenkins (cultuursocioloog), Chris Keulemans (directeur Tolhuistuin) en Merlijn Twaalfhoven (componist).

Beide debatten worden gevoerd in het Engels. Meer informatie en aanmeldingen: felix.meritis.nl