Apen, dichters,lezers

Er moeten mij enkele dingen van het hart over Piet Gerbrandy’s artikel Apen, dichters en lezers (De Groene Amsterdammer, 19 augustus).

Ten eerste stoorde mij de uitlating «niet alleen zullen alfa’s niet zo gauw op het idee komen eens een natuurwetenschappelijk boek of tijdschrift ter hand te nemen (…)». Ik als alfa heb wel degelijk vaak dat idee, het is inderdaad alleen het gebrek aan kennis dat mij doet «stranden op de klippen van terminologie en formules». Maar geldt dit omgekeerd ook niet? Als ik mijn zus de in haar ogen raadselachtige gedichten van Faverey probeer uit te leggen, zal ze van de door mij gebruikte term «witheid» niet veel begrijpen zonder kennis te hebben van Mallarmé c.s. De uitspraak van Gerbrandy insinueert dat alfamensen een gebrek aan interesse hebben voor de natuurwetenschappen, terwijl bètamensen die wel zouden hebben voor de alfawetenschappen.

Gerbrandy lijkt aan te nemen dat de bètawetenschap na onderzoek zaken onomstotelijk vast kan stellen, maar dan lijkt hij toch bijvoorbeeld de discussie over de schadelijkheid van het «gat in de ozonlaag» (om maar eens wat te noemen) te vergeten. Daar bekvechten onze zogenaamde exacte wetenschappers nu al jaren over.

LINDA VAN EKEREN, Tilburg

Bedankt

Al die scherpzinnige intellectuelen, waaronder Michiel Hegener en Dirk Verhofstadt (De Groene Amsterdammer van 2 september), die ons in een stortvloed van artikelen, essays, boekjes en recensies uitleg geven over (de gevaren van) De Moslim en De Islam. Het is echt mooi geweest. Want waar blijven de nieuwe inzichten? En vooral: waar blijven de oplossingen?

Ja, de islam heeft een rigide karakter. Ja, bepaalde culturele gebruiken uit islamitische landen zijn voor ons moeilijk te verkroppen. Ja, vrouwen en ongelovigen worden flink aangepakt in het islamitische gedachtegoed. Maar wisten wij dit niet allang? Het feit dat deze analyses nu aan de lopende band verschijnen, doet vermoeden dat de betreffende schrijvers zich nu pas zijn gaan interesseren voor de betreffende problematiek. Waar waren deze analytici voordat zij zelf het gevoel hadden bedreigd te worden in hun manier van bestaan en het alleen nog ging om het lot van een minderheid?

Het lijken mij open deuren. En het blijft ongenuanceerd en eenzijdig. Ik vraag me af hoeveel van de betreffende intellectuelen wel eens tijd hebben doorgebracht met de mensen waarover ze schrijven? En dan niet naar deze mensen hebben gekeken als antropologische onderzoeksobjecten, maar gewoon als mensen. Ik vrees bar weinig.

K.C. MOERBEEK, Amsterdam

Erasmus

Het stuk over de opgeklopte zaak van de juiste geboorteplaats van Erasmus (De Groene Amsterdammer, 19 augustus) wordt ontsierd door fouten. De St. Janskerk in Gouda is al ruim vier eeuwen geen katholiek kerkgebouw meer en kent dus net zo lang geen pastoor of pastor meer. Meneer Tompot is geen predikant, maar koster van deze kerk.

H.J. REIJS, Gouda

Opheffer

Precies op mijn verjaardag ploft mijn allereerste Groene Amsterdammer op de deurmat. Wat een plezier! Alleen lukt het me niet, althans niet zonder een raar gevoel, om Opheffer te lezen. Als kind van allochtonen zou ik Opheffer van harte willen danken dat hij mij heeft leren lezen. Maar dankzij (of ondanks) de educatie die ik heb mogen ontvangen, heb ik een andere lezing. In plaats daarvan ben ik dankbaar voor het jaren lange zware, vuile en ondankbare werk dat mijn ouders hebben verricht. Nu hoor ik dat het weer nodig is, meer gastarbeiders, wegens een tekort aan inzetbare autochtonen. Leren die het dan nooit, een beetje handen uit de mouwen steken? Ik geef ze geen ongelijk, mijn ouders zijn inmiddels afgekeurd, zich ziek gewerkt. Ze hebben mijn universitaire opleiding bekostigd. Apetrots zijn ze. Kom koffie bij ons drinken, dan vertellen mijn ouders u uitgebreid over dankbaarheid en kan ik volgende week misschien weer genieten van de scherpe woorden van de wijzer geworden Opheffer. Wel op de eerste rang zitten als het aankomt op belasting betalen en tweederangs als het aankomt op respect, is afgelopen. De enige spijt die ik met Opheffer deel is dat dit proces bij sommigen (!) gepaard gaat met geweld.

MARIJA DAVIDOVIC, Amsterdam