Ayaan Hirsi Ali

Je kunt nu zien hoe broos en dun het laagje rationele vernis is waar Nederlanders zich mee denken te kunnen beschermen tegen allerlei weersinvloeden. Daarom voel ik ook nooit zo veel voor dat rationalisme (Descartes), maar meer voor het pragmatisme (Piere, James, Dewey). Pragmatisch gezien heeft Hirsi Ali haar doelstellingen niet bereikt en is ze dus als politica én als activist mislukt. Maar volgens mij was het ook nooit haar bedoeling de door haar uitgedragen doelstelling «emancipatie» van moslimvrouwen te realiseren. Dit type (zonder direct te generaliseren) ken ik goed uit het bedrijfsleven. Daar lopen er ook heel wat rond die zich via een slogan in de picture plaatsen, net doen of dat wat zij roepen van veel belang is, dat daardoor het bedrijf gered zal worden, en die vervolgens voordat de zaak definitief omvalt naar een hogere carrièretrede vertrekken.

Als dit met het nodige talent gebeurt, kan ik daar vrede mee hebben. Als het gepaard gaat met oplichterij en slechte acteerprestaties vind ik het zonde. Het gaat hier om twee strevers (of beter Strebers) die desnoods, om hun doel te bereiken over lijken gaan. Wat mij dwars zit is dat beiden (Hirsi Ali en Verdonk) slechte actrices zijn en ze toch zulke grote delen der bevolking in beroering weten te brengen.

Vanaf mijn jeugd hoop ik dat er toch nog een aantal mensen met praktisch verstand is, niet te verwarren met het Praktisch Vernuft van Kant. Nee dus. Verder verwijs ik zoals zo vaak wanneer er politiek in het spel is graag naar Machiavelli.

BRAM WIJBENGA, Eindhoven

De Linkse Kerk

Opheffer legt in zijn column «De linkse kerk» (De Groene Amsterdammer, 19 mei) de vinger op de zere plek. Met heerlijk sarcasme beschrijft hij hoe de situatie rond Ayaan doet denken aan een niet fraaie periode uit de Nederlandse geschiedenis. Maar wat een venijnige reacties! «Links-leest-letterlijk»: symboolblindheid en letterlijke tekstuitleg zijn doorgaans het handelsmerk geweest van de «linkse kerk», vooral de volksdemocratische. Afgezien daarvan moet op velen de opportunistische houding van de linkse partijen tijdens het Ayaan-debat schrijnend zijn overgekomen. Dat heeft de Hofstadgroep goed begrepen met hun boeket rode rozen. En Verdonk? Zij is slechts een exponent van een wereld die zich in toenemende mate ontwikkelt langs regels en wetten, een wereld volgens Kafka, waarin het individu ten slotte het loodje legt (inclusief zijn vrijheid van meningsuiting).

Opheffer is een baken van vrije meningsuiting in een zee van opgeheven vingertjes, van links-rechtse gekwetstheid, van kleinburgerlijke benepenheid.

B. MIEOG, Breda