Jezelf interviewen
Freud had al eens bedacht dat je jezelf moeilijk in therapie kunt nemen, wat misschien ook betekent dat je jezelf niet echt kunt interviewen, dus vanwaar toch om de zoveel tijd die interviews van Simek met zichzelf in De Groene? Daarnaast had Freud waarschijnlijk ook wel bedacht dat je geen briefwisseling tussen twee mensen kunt houden die bedoeld is voor iedereen, dat is even onwaarachtig. Dus vanwaar steeds die geënsceneerde correspondenties? Hoe graag lees ik de brieven van Flaubert, terwijl het antwoord ontbreekt.
Cees van der Zwaard, Amsterdam
Tijd is geld
Naar aanleiding van de column van Dirk Bezemer (De Groene van 7 januari) komt de gedachte bij me op dat de factor rente nu wel te lang buiten spel staat. Het kan toch niet vreemd zijn dat het Nederlandse spaargeld (pensioenen, investeringen) naar het buitenland vloeit als de rente geforceerd laag gehouden wordt? Of mogen we niet meer praten over Nederlands geld, omdat alles in Brussel en Frankfurt wordt geregeld? De symptomen die door Dirk Bezemer genoemd worden mogen misschien verontrusten, ze illustreren voor mijn gevoel alleen maar dat we met z’n allen niet meer weten hoe we met geld moeten omgaan. En misschien weten we ook niet meer wat geld is. Het wordt ongebreideld bijgedrukt in Frankfurt en Brussel.
Het aantal knoppen waaraan politici en economen kunnen draaien is waarschijnlijk heel beperkt. De meest mis- of gebruikte knop is wel de factor tijd. De illusie is ook dat er knoppen zijn waaraan we kunnen draaien. Tijd is een vervelende factor omdat er na een vastgestelde periode verkiezingen zijn. Tijd is een vervelende factor omdat er na een bepaalde periode leningen afgelost moeten worden. Vervelende onderwerpen worden graag ‘uitgesteld’. Een grappig aspect van de crisis van 2008 is wel dat met name de hypotheken waarvoor de eerste twee jaar geen rente hoefde te worden betaald de trigger voor de crisis vormden. Hoe dom en crimineel kunnen we met z’n allen zijn dat zoiets mag worden verkocht? Toch worden er telkens weer constructies bedacht om de ‘narigheid’ uit te stellen. Tot na de verkiezingen en tot ‘betere tijden’. En vooral: totdat de huidige verantwoordelijken een andere baan hebben en ‘binnen’ zijn.
De gênante speculanten willen graag duingebied met dure flats bebouwen. Dat is een manier om snel geld te verdienen. Het zou volgens mij best goed zijn om de bestemmingsplannen voorlopig te schrappen. Maar dan wel om snel tien procent aan de woningreserve toe te voegen ten behoeve van de ‘instappers’ oftewel onze kinderen. Dan is die zeepbel ook uit de huizenmarkt. Niemand (behalve een hypotheekbank) heeft behoefte aan het kunstmatig hoog houden van de huizenprijzen. De gênante speculanten hebben te veel haast. Zo wordt er niets ‘opgebouwd’.
Arnold van den Broek, Son en Breugel
Beeld: Jan Rothuizen