Het rode continent
Het mooie artikel van Cees Zoon over de ‘sociale revanche’ in Latijns-Amerika (in De Groene van 26 mei) behoeft enige preciseringen. Allereerst hebben de Argentijnen het helemaal gehad met twaalf jaar ‘kirchnerismo’ en zijn ze bereid een andere regering een kans te geven, ondanks pijnlijke maatregelen. De machtswisseling heeft ook gewoon plaatsgevonden na verkiezingen: een meerderheid van de Argentijnen stemde op Macri en niet op Cristina Kirchners kroonprins Scioli. Macri heeft dus een veel duidelijker mandaat dan de obscure figuren die nu in Brazilië aan het roer staan.
Waarom waren veel mensen de Kirchners zo zat? Een grondige analyse van het twaalf jaar durende ‘K-regime’ zou een halve Groene in beslag nemen en moeten beginnen bij het peronisme en misschien nog wel eerder. Maar laten we zeggen dat de regeringen de slechtste eigenschappen van het populisme in zich verenigden: vriendjespolitiek, corruptie, repressieve tolerantie, cliëntelisme, manipulatie van statistische gegevens, arrogantie van de macht, zelfverrijking, persoonsverheerlijking en ga zo maar door.
En als nu ondanks dat alles de Argentijnen aan de onderkant van de samenleving zich aan de armoede hadden kunnen ontworstelen, dan zou er tenminste nog iets tegenover staan. Maar het percentage armen blijft rond de dertig schommelen en de beruchte villas miseria (krottenwijken) in Buenos Aires en andere steden zijn nog even aanwezig als altijd.
Cristina Kirchner heeft een paar jaar geleden gezegd: ‘Links van mij zullen jullie alleen de muur van deze zaal vinden.’ Nou nee dus, en dat brengt me op de tweede precisering. Cees Zoon blijft de periode-Kirchner een deel van de ‘linkse golf’ en de linkse successen in Latijns-Amerika noemen. Maar een landsbestuur is niet links als het zichzelf links noemt; we moeten het beoordelen op zijn daden, meer dan op zijn woorden. Voor die test zouden diverse ‘linkse’ regeringen in Latijns-Amerika zakken: ze zijn populistisch. Dat gold in elk geval voor de K’s in Argentinië en het geldt nu voor de regering-Maduro in Venezuela. Opzwepende kretologie en anti-amerikanisme zijn geen synoniem voor links. Laten we die term zorgvuldig gebruiken.
JUR SCHUURMAN, Amsterdam
Aukje van Roessel krijgt de Anne Vondelingprijs
De Anne Vondelingprijs 2015 voor de beste politieke journalistiek is toegekend aan Aukje van Roessel, politiek redacteur van De Groene Amsterdammer. Ze ontvangt de prijs voor haar ‘kritische en originele beschouwingen over de Haagse politieke arena’. Bovendien ‘neemt ze het in haar wekelijkse columns in De Groene regelmatig op voor de democratie en de rechtsstaat’, oordeelt de jury.
Het is de 34ste keer dat de Anne Vondelingprijs wordt uitgereikt. Hij is vernoemd naar voormalig PvdA-politicus en oud-Kamervoorzitter Vondeling (1916-1979), die streed tegen de verloedering van de Nederlandse taal. Eerdere winnaars waren Tom-Jan Meeus, Caroline de Gruyter (beiden NRC Handelsblad), Ferry Mingelen (NOS) en Martin Sommer (de Volkskrant).