Vrouw en ambitie

In navolging van classica Mary Beards boeiende aanzet tot een nieuwe definitie van macht (in De Groene van 29 juni) is misschien ook het begrip ambitie aan herziening toe.

Wat als we ambitie nu eens loskoppelen van sekse of maatschappelijk aanzien, en het herkennen als een onder beide seksen voorkomende karaktertrek die zich manifesteert in elke beschikbare vorm? Denk behalve aan de ceo aan de smetvrezende huisvrouw, de fanatieke bridge- of dartspeler, het overheersende bestuurslid van menig (sport-)vereniging of medezeggenschapsraad… Voor mensen met ambitie bestaat er geen onderscheid – wat ze doen moet goed zijn, en nog beter worden. Een deugd of een zonde is dat niet, hoogstens een voorwaarde voor bepaalde resultaten. Aan ongetemperde ambitie kleeft bovendien het gevaar van sociaal isolement; gelukkig zijn zij (m/v) die hun ambitie gebruiken als een soort spier, die ze aan- en tijdig weer ontspannen.

SANDRA HEERMA VAN VOSS, Den Haag

Vrouwen en ambitie (2)

In ‘Vrouwen en ambitie’ informeert Marja Pruis ons vlot en onderhoudend over de stand van zaken (in De Groene van 29 juni). Aan het eind verschijnt de vraag waarom het gaat: kun je als vrouw je biologie net zo luchtig nemen als een man? Geen reden voor pessimisme, zeker nu Kathalijne Buitenweg, een nieuw rolmodel, zich manifesteert in de politiek.

Toch blijft er veel onduidelijk. En dat hangt mede samen met het begrip ambitie, dat blijft zweven, zo ook carrière. Feminisme als denkkader is wijselijk weggelaten. ‘Die bekrompen gedachten over vrouwelijkheid – in termen van platte en hoge hakken – en macht hebben we immers nu wel zo’n beetje afgelegd’. O ja?

Ik begrijp het zo en ik versimpel. In de wereld draait alles om macht en geld. Macht is datgene wat iemand in een bepaalde situatie kan en mag (Meyer & Schabracq). Carrière heeft te maken met macht en geld. Macht, geld, ambitie en carrière zijn in principe neutrale begrippen; het gaat erom wat je ervoor of ermee doet. We hebben Máxima niet nodig om te weten of ambitie oké is. Ambitie (streven) is iets anders dan carrière, hoewel carrière zonder ambitie minder gebruikelijk is.

Feminisme gaat over ongelijkheid en macht. Asha ten Broeke zegt het anders en mooier: ‘Feminisme gaat over het onbehagen van de vrouw, niet over het behagen van de man’. De vraag voor mij is: welke plaats krijgt macht binnen het feminisme en hoe verhouden autonomie, ambitie en carrière zich tot macht en gender?

‘Of een vrouw ooit kan ophouden op de eerste plaats vrouw te zijn’ hoeft niet meer haar noodlot te betekenen. Ook al kan dat wel het geval zijn in sommige tijden (oorlog), onder invloed van sommige (religieuze) opvattingen en op sommige plekken in de wereld. Haar biologie is complexer dan die van een man, haar bewustzijn daarvan dus ook, veronderstel ik. Dit werkt door in haar gevoelsleven en denken. Kortom, een geschenk uit de hemel!

Wat is er mis met de platte hakken en de broekpakken van Angela Merkel? Een keuze, zoals een andere. Wat telt is: waarvoor zet zij haar ambitie in. Zij, een van de machtigste vrouwen van de wereld, begrijpt wanneer ze de bakens moet verzetten (homohuwelijk), wanneer ingrijpen voorrang moet krijgen (vluchtelingen), wanneer ze haar leermeester tot de orde moet roepen (financiële praktijken Helmuth Kohl) en wanneer ze diezelfde man alle eer bewijst die hem toekomt (rouwdienst Straatsburg).

Vrouwen (met ambitie) zijn geen betere mensen; eenmaal aan de macht, mogen ze het wel beter doen dan tal van mannen!

DIENEKE GRIJPMA, Sittard

David Lynch

Enige tijd geleden zag ik op de tv-zender Arte de film Mulholland Drive van de Amerikaanse regisseur David Lynch. Deze film liet mij na afloop in totale verwarring achter en dat kwam niet door de Duitse nasynchronisatie. Ik was daarom erg blij met het artikel van Gawie Keyser over het werk van David Lynch (in De Groene van 8 juni) Door de wijze waarop hij het werk van Lynch karakteriseert, is de film Mulholland Drive voor mij een stuk hanteerbaarder geworden.

JOEP REMMEN, Bilthoven