Ottawa – Honderdduizenden mensen maken jaarlijks een boottocht voor de kust van de West-Canadese provincie British Columbia in de hoop een glimp op te vangen van de orka’s die daar leven. De tachtig Southern Resident Killer Whales in de Salish Sea zijn heel bijzonder: niet alleen leven ze vlak bij en in harmonie met de stad Vancouver, ook zijn ze genetisch verschillend van andere orka’s en hebben de dieren een bijzonder dieet en een eigen taal. Deze orka’s worden nu met uitsterven bedreigd.

Eind 2016 gaf minister-president Justin Trudeau zijn goedkeuring voor het Trans Mountain Expansion Project: een uitbreiding van een bestaande oliepijpleiding. Zo kan meer olie getransporteerd worden vanuit de provincie Alberta naar de kust bij Vancouver. Protest klonk van vele kanten: van de oorspronkelijke bewoners van het gebied tot kiezers die vonden dat Trudeau zijn duurzaamheidsbeloften verloochende door de duizend kilometer lange pijplijn te laten aanleggen. En van milieubeschermers.

‘De oliepijpleiding gaat zorgen voor een enorme toename in olietankerverkeer in het leefgebied van de orka’s’, zegt ecoloog Misty MacDuffee van milieuorganisatie Raincoast Conservation Foundation. ‘Die tankers maken onder water heel veel herrie. De orka’s communiceren met elkaar door geluid te maken, maar ze zullen moeite krijgen elkaar te horen en daardoor ook om voldoende voedsel te verzamelen.’ De orka’s bij Vancouver eten, anders dan andere troepen, alleen zalm. ‘De zalmpopulatie staat er al niet goed voor, en door het risico op olielekken zal het alleen maar slechter gaan. Als we die factoren optellen bij enkele willekeurige doden door botsingen met schepen weten we bijna zeker dat de orka’s zullen uitsterven’, zegt MacDuffee.

Raincoast heeft een rechtszaak aangespannen om de beslissing aan te vechten. MacDuffee: ‘De wet zegt: als je de leefomgeving van een bedreigde diersoort vernietigt of bedreigt, moet je de gevolgen van die destructie op een of andere manier verlichten. Herrie kun je niet ongedaan maken. Deze beslissing is dus in strijd met de Species at Risk Act. De orka’s kunnen niet weg, want dan komen ze óf in gebieden waar geen zalm is, óf in het territorium van een andere troep. We verwachten dat er de komende eeuw minder dan dertig orka’s over zijn. Daarvan kan de populatie zich niet meer herstellen.’