Istanbul – Als het gaat om geweld tegen vrouwen treedt de Turkse justitie ferm op. Helaas niet op de manier die je zou mogen verwachten. De openbaar aanklager in Istanbul heeft een strafzaak geopend tegen het platform Wij Zullen Femicide Stoppen. Hij wil dat de organisatie wordt ontbonden, omdat zij zou handelen ‘tegen de wet en de goede zeden’.

Het is een bizar hoofdstuk in een ontwikkeling die vorig jaar leidde tot het opzeggen door Turkije van de Istanbul Conventie, een Europees verdrag over het bestrijden van geweld tegen vrouwen. De regerende AK-partij besloot daartoe terwijl dit geweld meer dan ooit onderwerp is van het publieke debat in Turkije. Bijna elke dag sterft een vrouw op gewelddadige wijze, veelal in huiselijke kring. Wij Zullen Femicide Stoppen is de belangrijkste aanjager van de maatschappelijke onrust daarover – naast uiteraard de huiveringwekkende feiten zelf, die de organisatie nauwgezet documenteert.

Bij de aanklager zijn tal van klachten binnengekomen over het platform. Het gaat onder andere om ‘het vernietigen van het gezin onder het mom van beschermen van vrouwenrechten’. Daarin klinken de argumenten door waarmee de akp besloot uit de Istanbul Conventie te stappen. De partij meent dat de nadruk in de tekst op ‘gender’ en gelijkheid van man en vrouw de Turkse gezinswaarden ondermijnt. Ook zou homoseksualiteit worden genormaliseerd.

Het besluit is tekenend voor de conservatieve draai die de regering-Erdogan heeft gemaakt. In 2011 was Turkije mede-initiator van de Istanbul Conventie, genoemd naar de stad waar het verdrag werd opgesteld. Turkije ratificeerde als eerste. Kort daarop nam het Turkse parlement Beschermingswet 6282 aan, om de Europese afspraken te verankeren in nationale wetgeving.

Maar Erdogan en de zijnen tappen sinds enkele jaren uit een ander vaatje. Hoewel de regering nog steeds zegt huiselijk geweld als ernstig probleem te zien, worden de giftigste verbale pijlen gericht op feministen en lhbti’ers. Honderden mensen demonstreerden in het paasweekend in Istanbul en Ankara tegen een mogelijk verbod van Wij Zullen Femicide Stoppen. ‘Vervolg de moordenaars, niet de vrouwen’, was de leus. ‘Deze vrouwen zijn strijdbaar’, zei Nihat Palandöken, een van de betogers, tegen persbureau afp. Hij is de vader van een meisje dat in 2017 werd gedood door haar ex-vriend. ‘Zij lieten ons niet in de steek, ze waren er steeds bij in de rechtbank. Nu ben ik gekomen om hén te steunen.’