Montreal – Vlak voor het hoorcollege begint, pakt professor politieke theorie Catherine Lu een hoofddoek uit haar tas en knoopt hem om. Lu, overtuigd atheïst, riep alle hoogleraren van de universiteit McHil op hetzelfde te doen, om protest aan te tekenen tegen de ‘Charter of Values’ aangedragen door de Parti Québécois (PQ).
Het meest controversiële onderdeel van dit Charter, dat het publieke debat in Montreal al weken beheerst, is het voorstel dat werknemers in de publieke sector geen ‘ostentatieve religieuze symbolen’ meer mogen dragen, zoals keppeltjes, hoofddoeken, tulbanden of grote kruizen. ‘Als de staat neutraal is, moeten zij die voor de staat werken deze neutraliteit uitstralen’, zegt PQ-minister Bernard Drainville. Het plan is van toepassing op de rechterlijke macht, politie, onderwijs, gezondheidzorg en ambtenarij.
Het verhitte debat maakt de ideologische strijd die al decennia in de provincie Quebec woedt pijnlijk zichtbaar. Het voorstel van de PQ komt voort uit een secularisme dat is geïnspireerd op het Franse laïcité dat onder de Franstalige bevolking van Quebec steun geniet, maar sterk botst met het multiculturalisme uitgedragen door Engelstalig Canada.
Maar los van de filosofische wortels van het voorstel richt de kritiek zich ook op het gebrek aan consistentie in de plannen van de PQ. Want als Quebec echt seculier wil zijn, waarom worden de christelijke kruisbeelden aan de muur van het parlement en op de berg Mount Royal in Montreal dan gespaard?
‘Dit alles toont dat het voorstel niets anders is dan discriminatie van religieuze minderheden’, stelt professor Lu. ‘Discriminatie die er bovendien voor zorgt dat vrouwen met hoofddoeken niet meer kunnen werken in zorg en onderwijs, terwijl we ze daar juist zo hard nodig hebben.’
In een nagelstudio om de hoek van de universiteit is het protest van professor Lu het onderwerp van gesprek. De vrouwen in de salon, met hun vingers gespreid en hun nagels in behandeling, betwijfelen of ze het belangrijkste argument naar voren heeft gebracht. ‘Want wat is eigenlijk het probleem’, merkt een klant op. ‘Ik heb nog nooit iemand horen klagen over religieuze symbolen op welke werkvloer dan ook.’
Er wordt instemmend geknikt. Dan verzucht de nagelspecialiste: ‘And why is it so hard to understand that what matters is in your head, not what is on your head.’