Barcelona – Vijf dagen duurde het totdat de Spaanse premier het eerste teken van medeleven gaf met de slachtoffers van het grootste bloedbad ooit aan de grens van de Spaanse enclaves in Noord-Afrika. 23 officiële doden, 37 volgens Spaanse en Marokkaanse ngo’s. ‘Bruut geweld’ hadden ze volgens premier Sánchez gebruikt, de tweeduizend Afrikaanse migranten die eind juni het grenshek van Melilla bestormden in een poging voet op Europese bodem te zetten.
De vraag of het politieoptreden niet een tikkeltje aan de harde kant was geweest kwam niet in Sánchez op: de Marokkaanse en de Spaanse politie hadden het probleem samen ‘goed opgelost’. Spanje was immers het slachtoffer geweest van een ‘gewelddadige aanval op de territoriale integriteit. En omdat toch íémand verantwoordelijk moest zijn voor het bloedbad, haalde de Spaanse regering de bekende joker uit de kast: het was allemaal de schuld van de maffia’s. De multinationale maffia’s die in mensen handelen.
Wie ging kijken en luisteren aan de grens tussen Nador en Melilla vond echter geen spoor van maffia’s. De Afrikaanse migranten in de bossen rond Melilla behoren tot de allerarmsten. Er is een andere verklaring. Op 15 juni ontving de Spaanse minister van Binnenlandse Zaken zijn Marokkaanse collega in Madrid. Daarmee werd het herstel van de betrekkingen tussen Madrid en Rabat voltooid, nadat de buurlanden een jaar met elkaar overhoop hadden gelegen. Daarop begon de Marokkaanse politie een campagne tegen de migranten in de bossen rond Melilla. Ze werden vervolgd met inzet van helikopters en traangas, hun bezittingen en hutten werden verwoest. De dag voor de grensbestorming kwamen vijf Afrikanen om het leven. De woede onder vooral de Soedanezen was zo groot dat zij de Marokkaanse politie met stenen te lijf wilden gaan om de grens met Melilla te bereiken.
Omar Naji van de Marokkaanse mensenrechtenorganisatie amdh vertelt nog iets interessants. Begin maart waren er ook twee grensbestormingen in Melilla. Bijna duizend migranten kwamen de enclave binnen. De Marokkaanse politie deed weinig tot niets. Er vielen geen doden. Wat is er sindsdien veranderd? ‘Nu de betrekkingen tussen Spanje en Marokko hersteld zijn, pakt Rabat de taak van grensbewaker weer op’, zegt Naji. En wel met grof geweld. Geen wonder dat Sánchez liever de schuld geeft aan ‘de maffia’s’.