Feitelijk doet hij dat aanvankelijk niet. Hij declaméért. ‘You fell from the sky/ Crash landed in a field/ Near the river Adur’. Zingen doet hij pas bij het refrein: ‘With my voice/ I am calling you’. Dat herhaalt hij en leidt hij later in met ‘Let us sit together in the dark until the moment comes’. Het zit allemaal in die zin: de oproep tot verbondenheid, de onherroepelijkheid van wat is gekomen en de kleur van het gemoed: zwart.
De feiten, lomp opgediend: Nick Cave heeft zijn vijftienjarige zoon Arthur verloren na een tragisch ongeval en hij heeft een plaat gemaakt over zijn verdriet. Skeleton Tree is daarmee een rouwplaat. Zoals het klassieke nummer Tears in Heaven van Eric Clapton dat was. Ook Clapton verloor zijn jonge zoon. Het is niettemin niet de eerste vergelijking die opkomt bij het beluisteren van Skeleton Tree. Omdat de muziek zo minimalistisch is en Cave’s voordracht van zijn teksten zo dwingend liggen de eerste referenties eerder in de literatuur. En dan niet zozeer, om in Nederland te blijven, bij Tonio van A.F.Th. van der Heijden: Cave heeft geen monument voor zijn zoon gebouwd. Hij heeft zijn verdriet vormgegeven, in dwingende zinnen vol verloren vreugde die soms doen denken aan dat andere meesterwerk van ouderlijke rouw uit de Nederlandse literatuur: Schaduwkind van P.F. Thomése. ‘Geluk is iets wat je pas begint te benoemen als je het niet meer kunt vinden’, schreef Thomése. ‘Nothing really matters when the one you love is gone’, zingt Cave. ‘Alles wat ik geleerd heb, is op slag ongeldig geworden’, schreef Thomése. ‘I used to think that when you died you kind of wandered the world/ In a slumber till you crumbled, were absorbed into the earth/ Well, I don’t think that any more’, zingt Cave.
Zijn stem ging vaker door merg en been, maar altijd, ook wanneer hij afdaalde naar de dood in bijvoorbeeld zijn Murder Ballads, klonk er controle in door, luisterde je naar een man die weet wat hij doet, en waarom, en wat het effect zal zijn. Soms bijna evenveel acteur als zanger. Het is niet dat hij op Skeleton Tree zijn emoties niet heeft gestileerd; ook in zijn diepste verdriet zingt Cave téksten, geen dagboekzinnen. Maar er ligt een kwetsbaarheid in zijn voordracht die van het album een emotionele wurggreep maakt. De smekende pijn waarmee hij ‘Just breathe, just breathe/ I need you’ zingt is bijna ondraaglijk. De tegenkleur van de zalving komt pas in Distant Sky, een duet met de Deense sopraan Else Trop en tekstueel een gospel vol desillusie. Er is maar één alternatief voor delen in Cave’s verdriet, en dat is je ervan afwenden. Het album tegemoet treden met de handen hoog en de tanden op elkaar is een verloren strijd; die dekking breekt Cave af. Wanneer hij zingt dat de telefoon niet meer gaat, wanneer hij beschrijft hoe hij zichzelf in de spiegel ziet braken, wanneer hij zingt hoe ze hem altijd hebben verteld dat je dromen je overleven, en ze kennelijk logen. In iedere onverbiddelijke regel van deze onverbiddelijke plaat.
Nick Cave, Skeleton Tree, label: Limited Editions
Beeld: Albumcover Nick Cave, Skeleton Tree