Bij de Democraten loopt de spanning op, want Bernie Sanders gaat in sommige peilingen gelijk op met Hillary Clinton. In de omgeving van San Francisco hebben nu twee aanhangers van Sanders een rechtszaak aangespannen vanwege onregelmatigheden in de procedure die voor Sanders ongunstig zouden uitpakken
Het voorverkiezingsproces verschilt per staat en per partij. De Democraten in Californië (waar met 548 de meeste kiesmannen te halen zijn) hebben samen met twee kleinere partijen besloten de voorverkiezingen open te stellen voor niet alleen geregistreerde Democraten, maar ook voor onafhankelijke kiezers. Die laatste groep, waaronder zich veel Sanders-aanhangers bevinden, is verkeerd voorgelicht over hun rechten, zegt Bill Simpich, de burgerrechtenadvocaat en Sanders-aanhanger uit Oakland die de rechtszaak begon.
Alle geregistreerde stemgerechtigden krijgen een stembiljet toegestuurd voor lokale/regionale verkiezingen én voor de presidentiële voorverkiezingen. Die kunnen ze op 7 juni, de dag van de voorverkiezingen, inleveren bij een stembureau of uiterlijk één week daarvoor per post sturen naar het kiesbureau.
Maar het stembiljet voor de presidentiële voorverkiezingen dat de onafhankelijke kiezers krijgen toegestuurd is leeg. Er staan geen presidentskandidaten op. Daarvoor moet je geregistreerd staan bij een van de partijen. ‘Dat gebeurt zodat gekken als radio-host Rush Limbaugh niet hun volgers kunnen oproepen zomaar in elke voorverkiezing te stemmen’, zegt Simpich. ‘Onafhankelijke kiezers moeten daarom een extra stap zetten: zij moeten een Democratisch stembiljet aanvragen als ze voor Sanders of Clinton willen stemmen.’
En daar ging het mis. De deadline voor de aanvraag van een partij-specifiek stembiljet is in verschillende deelstaten in Californië verkeerd gecommuniceerd. In één deelstaat werd gezegd dat zo’n stembiljet al voor 18 maart aangevraagd had moeten worden, terwijl de werkelijke deadline 23 mei was. Onafhankelijken kunnen op 7 juni bij het stembureau nog altijd zo’n partij-specifiek stembiljet aanvragen en stemmen, maar dan moeten ze wel weten dat dat hun recht is. ‘Daarom vragen wij via de rechtbank om een uniforme mediacampagne door heel Californië’, zegt Simpich. ‘Bovendien willen we dat de medewerkers van stembureaus in alle 58 deelstaten dezelfde training krijgen om de regels juist uit te leggen aan kiezers.’
Op online fora beschuldigen Sanders-aanhangers het Clinton-kamp van kiezersfraude. Dat doet Simpich niet, maar helemaal zuiver vindt hij de situatie niet. ‘Ons decentrale kiesstelsel helpt zij die macht hebben en schaadt in dit geval Bernie.’