Steve Earle © Shervin Lainez

J.T. is de plaat die Steve Earle nooit had willen maken, het kunstwerk dat geen enkele kunstenaar ooit zou willen maken. Het is Steve Earle’s Tonio, zijn Schaduwkind, zijn De tussentijd, zijn Ghosteen. Justin Townes Earle overleed op 20 augustus 2020 en was de zoon van Steve Earle. Hij vernoemde zijn zoon naar zijn muzikale vriend Townes van Zandt, die in 1997 overleed. Om het werk van zijn vriend te herdenken en te eren nam Earle in 2009 het album Townes op, waarop hij alleen maar nummers speelde van de man die hij beschouwde als de beste songwriter ooit. Tien jaar later bracht Earle eenzelfde soort eerbetoon aan zijn in 2016 overleden muzikale vriend Guy Clark: Guy. Alleen nummers van Guy Clark, vertolkt door Earle en zijn The Dukes.

En nu is er dus J.T., een album met tien nummers van de zoon, gespeeld door de vader. De zoon, die natuurlijk altijd vergeleken werd met de vader, die net als zijn vader een leven lang vocht tegen zijn demonen en verslavingen en die acht albums maakte, waarvan het laatste The Saint of Lost Causes (2019) het allerbeste was. Daarvan heeft Steve Earle het openings- en titelnummer opgenomen. Het nummer is een krachtige blijk van Justin Townes’ enorme kwaliteiten als tekstschrijver (en zelfanalyticus): ‘It’s a cruel world/ But it ain’t hard to understand/ You got your sheep, got your shepherds/ Got your wolves amongst men/ It can be hard to tell/ You might find a wolf in shepherd’s clothes/ And now and then you’re gonna find sheep/ In amongst all those troubled souls/ You know more folks that’s most afraid of the wolf/ If you really stop and think/ Throughout time, between a wolf and a shepherd/ Who do you think has killed more sheep?’

De versie van zijn vader is slepender, dreigender, donkerder. Langer ook. Justin Townes had een mooie, heldere stem, Steve Earle’s stem klinkt alsof hij grind over een mijngang schraapt. Justin had meer soul, zijn vader meer blues. Het is misschien wel het grootst mogelijke compliment aan de uitvoerder en de schrijver: elke versie van Earle maakt nieuwsgierig naar het (terug)luisteren van het origineel, en keer op keer blijkt dat een totaal ander nummer, met dezelfde tekst en grotendeels hetzelfde arrangement.

Het elfde nummer van J.T. is geen nummer van Justin Townes Earle, maar een nummer óver Justin Townes Earle. De tekst is net als de muziek opsmukloos, kaal, direct. Het is prachtig, en tegelijk moeilijk om te beluisteren; alsof je per ongeluk meeluistert naar Earle’s toespraak tijdens de afscheidsdienst. ‘Last time we spoke was on the phone/ And we hung up and now you’re gone/ Last thing I said was, “I love you”/ And your last words to me were, “I love you too”.’

Die laatste zin herhaalt Earle, als laatste zin van dit nummer, dit album en dit eerbetoon. Als een pijnscheut van een zin.


Steve Earle, J.T.