De aanwijzing is een juridische vertaling van de politieke besluitvorming rond Schiphol. Het is kortom het document waarmee je naar de rechter stapt als iemand de politieke besluitvorming aan zijn laars lapt. Dat is in het geval van Schiphol geen overbodige luxe.
Hoe zat het ook alweer. Er moest een vijfde baan komen om de geluidsoverlast te beperken en om te kunnen groeien naar maximaal 44 miljoen passagiers in het jaar 2015. De politiek grendelde de ongebreidelde groei van Schiphol op drie manieren af: door het aantal woningen dat hinder mag ondervinden terug te brengen van 15.000 tot 10.000, door normen te stellen op het gebied van de vervuiling en door een absoluut maximum te stellen aan het aantal passagiers, te weten 44 miljoen. ‘En daar blijft het dan ook bij’, zei minister de Boer vastberaden.
Daar blijft het helemaal niet bij, dachten ze op Schiphol en president-directeur Smits zei al daags nadat de Kamer dat aantal nog eens in een uitspraak had vastgelegd, dat hij echt niet van plan was om een bordje ‘vol’ op te hangen als de vierenveertigmiljoenste passagier was in- of uitgestapt.
Nu had niemand verwacht dat er op last van Jorritsma een paar legertrucks dwars over de startbanen zouden worden gezet als die grens van 44 miljoen zou worden overschreden, maar in de aanwijzing is het hele getal verdwenen. En Schiphol wil van alle beperkingen op de groei af, maar vooral van het aantal van 44 miljoen.
De politieke besluitvorming rond Schiphol werd vorig jaar erg geholpen, zeg maar mogelijk gemaakt, door een uitgewerkt scenario. Maar dat scenario was geschreven op basis van de wenselijke besluitvorming en niet op basis van de realiteit.
Schiphol groeit veel harder dan in het scenario beschreven is. Er werd uitgegaan van een groei van drie procent per jaar, in de praktijk gaat het om bijna tien procent per jaar. Daarmee zal er al in 2003 sprake zijn van veertig miljoen passagiers en niet pas in 2015. De vijfde baan was nodig omdat met vier banen maximaal 26 miljoen passagiers bediend konden worden, maar Schiphol stevent nu af op veertig miljoen passagiers met vier banen.
Het economisch nut van al deze expansie is nogal dubieus. De groei zit voornamelijk in mensen die overstappen. Overstappen is op Schiphol namelijk erg goedkoop: drie gulden (tegenover zeventien gulden voor instappen). Men koopt er eens een slof sigaretten, men bestelt er een pilsje, maar dat is het dan ook.
Zou de tijd nog aanbreken dat de Nederlandse politici hun rotsvaste geloof in beton en asfalt als brengers van vooruitgang verliezen en eindelijk eens tegen Schiphol zeggen: U kent onze besluiten en wij zetten inderdaad een paar legertrucks op de startbaan als u zich daar niet aan houdt?