Zo ook als je ziek wordt. Dan moet je de beste verzorging krijgen. Krijg je die niet, dan klaag je de arts aan, of het ziekenhuis. Daar heb je recht op. Zegt men.

Is er een virus, dan eis je van de overheid dat je wordt ingeënt. Gebeurt dat niet, of niet op tijd, dan wil je daar een financiële vergoeding voor hebben. Zo ook als je een huis hebt in een gebied waar aardbevingen plaatsvinden die worden veroorzaakt door het uit de grond halen van gas.

Het zal de toets der rechtvaardigheid kunnen weerstaan, en ik gun iedereen grote vette hompen met geld, en ik zal er zelf ook gebruik van maken als mijn advocaat me dat influistert, maar al dat afschuiven van schuld lijkt mijn vrijheid te beperken.

Vrijheid is voor mij dat ik ook voor alles verantwoordelijkheid neem.

Hoe meer ik, als individu, kan bepalen wat ik wil en hoe ik het wil, des te meer vrijheid heb ik.

Maar die vrijheid wordt mij afgepakt omdat noch ik, noch mijn garage, noch mijn ziekenhuis, noch mijn huisbaas, noch mijn kantoor, noch mijn opdrachtgever verantwoordelijkheid wil nemen als ik me niet aan regels hou.

Risico is een eng monster geworden.

Ik mag niet zomaar in een auto zitten, ik moet een geldig rijbewijs bezitten, ik moet een APK-gekeurde auto besturen, ik heb snelheidslimieten waaraan ik me dien te houden, wegen waarop ik moet rijden, ik moet autogordels om en er zijn ook milieueisen waaraan ik heb te voldoen. Ik voldoe daaraan om niet schuldig te zijn, maar ik geef daar wel vrijheden voor op.

Het ik-tijdperk is nu dus ook definitief voorbij.

We zijn in het wij-tijdperk beland.

Het individu heeft plaatsgemaakt voor het collectief.

Alleen zij die vrijheid ­wensten waren in het ­communisme ongelukkig

Wij – collectief – bepalen wat goed is voor u – individu.

Doe wat wij zeggen anders zit u fout!

Dat is volgens mij ook de voornaamste reden waarom de sociaal-democratie folklore is geworden.

Niet alleen is alles bereikt wat men destijds voor ogen had, we vinden het prettiger individuele vrijheid op te geven en ons te voegen naar een sociale meerderheid die ons disciplineert.

Vrijheid is een leuk woord, maar daadwerkelijk nastrevenswaardig is het slechts voor een kleine elite.

Ik wil bij die elite horen. Ik wil mij niet zo aan de wetten houden. Ik wil daar doorheen stampen. Wat ik wil is typisch asociaal. Dat weet ik. En ik ben, bij overtreding van de wetten, schuldig. Maar het is een manier van leven waarvoor ik kies.

Vrijheid.

Het vervelende van mijn manier van leven is dat ik – nu het wij-tijdperk definitief een feit is – voortdurend geconfronteerd word met berispingen omdat ik me weer ergens niet aan heb gehouden. Ik heb zonder licht gereden op een ondeugdelijke fiets, ik heb een trap in de tuin aan laten leggen, maar op een verkeerde manier, ik heb voor de hond geen hondenbelasting betaald en er is ook door de belastingen beslag gelegd, omdat ik bepaalde dingen niet heb betaald.

Hoe meer discipline wij kennen, hoe soepeler de samenleving beweegt, zou je nu kunnen beweren. Maar als dat zo is, dan zou ik er graag voor willen pleiten om de democratie af te schaffen en een dictator te benoemen die ons nog meer disciplineert.

Ik ben er oprecht van overtuigd dat veel mensen dat willen.

Alleen zij die vrijheid wensten waren in het communisme ongelukkig. De anderen verlangen ernaar terug.