Vanaf een zacht kussen op de vloer van de hut in Galerie Akinci, opgetrokken uit gekleurde vellen papier, was dat de nieuwe experimentele documentaire van Melanie Bonajo, over de helende kracht van het vrouwelijk orgasme.
In Night Soil / Economy of Love vertellen vrouwen hoe ze verlichting vonden in hun beroep als sekswerker in Brooklyn. Natuurlijk begon hun loopbaan met een klant van wie ze walgden, met een man die vooraf een intimiderend grote fooi op tafel legde. Met een honger naar hun lichaam. Maar agressie is een teken van zwakte en voor de vrouw die gewend is om te geven valt hier iets te halen. Als divine mothers zijn de vrouwen bedreven in de praktijk van sexual healing en onderling verbonden in een esoterische sisterhood. Hun prostitutie gaat voorbij aan discussies over legaliteit en uitbuiting, zo het terrein van een feministisch activisme op.
Je zou bijna vergeten dat je in een tent in een kunstgalerie zit en niet voor de tv op de bank. Bonajo’s film is honing voor de ogen, zoet en dromerig, prikkelend zonder te schuren. Bonajo, oud-resident van de Rijksakademie, maakt kunst in een hoogst verleidelijke vorm. Economy of Love is het tweede deel in de trilogie Night Soil. Eerder toonde Fake Paradise de heilzame werking van ayahuasca, een hallucinerend plantendrankje uit het Amazonegebied dat in het Westen bezig is aan een opmars als geestverruimende drug. Een dans van naakte lijven en groene planten staat me bij.
Het is een vloeibare wereld die een conceptuele kern omhult. De publicatie die bij de tentoonstelling verschijnt, Matrix Botanica: Non-human Persons, leest als een catalogus van het gat dat eigenlijk tussen mens en natuur bestaat. Een parade van dieren treedt erin op uit de online beeldcultuur: een uil uitgedost met een kraag van plastic afval, zeedieren die hun neus plat tegen de glazen wand van een aquarium drukken, een giraffe die met zijn lange nek bleef steken in de bewoonde wereld, een toren van hoog opgestapelde schildpadden. Verstrikt en opgesloten gaat op sociale media door voor entertainment. In Economy of Love zien we zakenmannen vol overgave een levende kip in hun armen aaien. In een wereld zonder natuur zijn we aangewezen op de knuffelboerderij. Of op de sekstempel, waar de vrouwen hun werk benaderen als een sjamanistische performance die een leegte vult. Met hun lichaam gooien ze een anker uit naar het universum.
Veel kunstenaars zijn op zoek naar de human touch. Naar tastbaarheid in digitale kunst en spiritualiteit in een gecomputeriseerde samenleving. Kunstenaar Markus Selg zou zijn tentoonstelling in De Hallen Haarlem onlangs hebben laten inrichten met hulp van een Afrikaanse voodoopriester. In Melanie Bonajo’s tent zien we vrouwen buiten hun lichaam treden om de macht over dat lichaam opnieuw op te eisen. Wat kunnen we onszelf veel wijsmaken. Een geweldige maskerade.
Melanie Bonajo, Night Soil / Economy of Love, t/m 17 oktober in Galerie Akinci, Amsterdam; akinci.nl