Port Harcourt – Met zeven vrienden en een fles Gordon-brandy heeft hij het gevierd, vrijdag, in een bar in de Nigeriaanse havenstad Port Harcourt. Daar had Eric Dooh die ochtend via Zoom geluisterd naar de uitspraak van het Haagse gerechtshof, dat in hoger beroep bepaalde dat Shell – of liever: de Nigeriaanse Shell-dochter spdc – alle schade moet vergoeden die hij en twee andere boeren uit de Nigerdelta leden doordat olie dagenlang lekte uit door Shell beheerde pijpleidingen.

‘Ik kom net van een Thanksgiving-dienst in mijn kerk’, vertelt Dooh zondag, nog altijd enthousiast, ‘waar ik zeshonderd gelovigen mocht vertellen hoe dankbaar ik ben. Morgen vieren we het nog eens in mijn dorp Gokana. De uitspraak is een overwinning voor de hele Nigerdelta. En een keerpunt voor de oliebedrijven, die denken dat ze boven de wet staan, zonder respect voor mensenrechten of het principe “de vervuiler betaalt”. Nu weten ze dat ze voortaan bij de oliewinning de internationale best practices moeten volgen.’

De vader van Eric Dooh, die in 2012 overleed, behoorde tot de vier boeren die in 2008 met steun van Milieudefensie de zaak begonnen tegen Shell, nadat tientallen hectares van hun landbouwgrond en visvijvers door olie vervuild was geraakt. In 2013 bepaalde de Haagse rechtbank nog dat alle lekken waren veroorzaakt door ‘sabotage’, vermoedelijk door oliedieven. Volgens Nigeriaans recht, dat in deze zaak is toegepast, hoeven oliebedrijven dan geen schade te vergoeden.

Het hof baseert zich nu echter op nieuw onderzoek door drie experts. Bij twee van de drie olielekken konden zij niet ‘beyond a reasonable doubt’ vaststellen dat sabotage de oorzaak was. En dan is Shell aansprakelijk.

Bijzonder van het arrest is dat het hof Shell opdraagt binnen een jaar een zogeheten ‘lekkagedetectiesysteem’ te installeren in een van de pijpleidingen. Daardoor kan lekkage van een afstand worden opgemerkt en de olietoevoer veel sneller worden afgesloten. Het hof verplicht nadrukkelijk het moederbedrijf Royal Dutch Shell ervoor te zorgen dat zo’n modern systeem er komt, vanwege de ‘zorgplicht’ van de holding.

Dooh wil met de vergoeding, waarvan de hoogte nog wordt vastgesteld, het boerenbedrijf van zijn familie dat in 2004 door de vervuiling ter ziele ging in ere herstellen. ‘Twee dagen voor zijn dood zei mijn vader dat ik de moed niet moest opgeven met de rechtszaak. Dat er licht is aan het eind van de tunnel. Hij heeft gelijk gekregen.’