In termen van kindertelevisie vond hij dat niet Klokhuis, Daltons of Taarten van Abel een prijs voor toptelevisie moest winnen, maar Bassie en Adriaan. Alsof geweldige kijkcijfers voor goedkope televisie niet voldoende beloning zijn.
Wel was inderdaad de samenstelling van de jury eenzijdig te noemen, omdat tv-recensenten van de grote ‘volksdagbladen’ ontbraken. Die mochten wel maar wilden niet, waarbij de weigering van De Telegraaf de Tros-geest spiegelde: je encanailleert je niet met links elitarisme. Des te interessanter is de juryzitting van dit jaar waaraan – tijden veranderen – ook AD en Telegraaf deelnamen. De jury is groter dan ooit, de groslijst van voorgedragen programma’s dus ook. Maar onder de 55 eerste suggesties was weinig wat voorheen niet genoemd zou kunnen zijn of al was. De goed gemaakte dramaserie Divorce (rtl) werd alleen door de vertegenwoordigers van de twee ‘nieuwe’ kranten ingebracht, maar overleefde eerste schifting niet. Het was een van de drie programma’s van de commerciëlen op de lijst, wat veel zegt over het niveau van onze niet-publieke televisie.
Bij de afvallers in tweede instantie betreurde ik de dramaseries A’dam - E.V.A. (ntr/Vara/vpro) met de hoofdstad als medehoofdrolspeler, Missie Aarde (vpro), door een jurylid ‘The Office in de ruimte’ genoemd, en Vrolijke Kerst (vpro), de leukste familieserie sinds jaren in de vorm van een adventskalender. Ook de moedige documentairereeks Bloedbroeders (Vara, Kees Schaap), persoonlijke zoektocht van een Turk en een Armeniër naar de genocide van een eeuw geleden, verdween. Net als, op het nippertje, de prachtige antropologische documentaireserie De hokjesman (vpro) van Jurjen Blick en Michiel Schaap.
Ervaring leert dat losse documentaires en dramaproducties (single plays) het zelden redden, ook al zitten er, ook dit seizoen, juwelen bij – dus die sla ik over. Resteerden vijf kandidaten voor drie nominaties, verbluffend verdeeld over genres. Heel Holland bakt van max (amusement – hoezo elitair?); Hollands hoop van ntr, Vara en vpro (dramaserie); Onze man in Teheran, vpro (persoonlijke documentairereeks van correspondent Thomas Erdbrink, regie Roel van Broekhoven); Sinterklaasjournaal, ntr, door niemand vooraf genoemd maar plots op tafel verschenen; en Zondag met Lubach, vpro (satirische latenightshow), waarvoor DWDD systematisch reclame maakte om te voorkomen dat het om kijkcijferredenen geen vervolg zou krijgen. Het beviel Matthijs tijdens de bekendmaking van de nominaties aan zijn tafel dan ook niets dat Lubach de laatste schifting niet had overleefd. Dat het programma een eervolle vermelding kreeg was kennelijk onvoldoende.
Omdat bakkend Holland ook sneuvelde (Martine Bijl geweldig, programma leuk maar het format geheel Brits) zal de jury op 10 juni kiezen tussen de andere drie, waarbij het Sinterklaasjournaal waarschijnlijk de grootste sensatie is. Dat was het in elk geval voor tafeldame Silvana Simons, al lijkt verbijstering een adequater begrip. Eeuwig jammer daarom dat er geen ruimte was voor debat over haar bezwaren. Want het was precies de indrukwekkende rol die dat kinderjournaal in het verhitte maatschappelijk debat over ‘Piet’ en ‘zwart’ speelde die de jury tot haar verrassende keuze bracht. Hoe dan ook: een bredere jury dan ooit nomineert vpro (2x), ntr (2x) en Vara (1x). Geert zal het ‘walgelijk’ vinden.