Op Koninginnedag was het leuk zitten voor een huis in de Jordaan en niet alleen omdat ik daar wonende familie weer eens sprak. Blije parade, vrolijke conversatie met wildvreemden, geen dronken lorren, wel lachwekkende, welgestelde types die humor- en schaamteloos afdingen op nagenoeg gratis spullen. Komt er een jochie langs op een elektrische step. Zegt mijn nichtje wat ik niet durf te vragen: ‘Ken ik jou niet van de televisie?’
In de roos: apetrotse grijns, heftig ja-geknik en gauw achter papa aan die we ook al kenden. Want Tim uit Zandvoort maakte vorig seizoen samen met Siemon de Jong een ‘terugdenktaart’ om zijn vader Bob te verrassen ‘omdat die zoveel met hem doet’. Extra belangrijk omdat Tim bar weinig op eigen houtje kan door de zeldzame long- en hartziekte PH. Mirakel is dat wij, volwassenen zonder kind in huis, elk voor zich kennelijk die aflevering van Taarten van Abel hadden gezien.
Of misschien toch niet zo gek want Taarten is prachttelevisie voor alle leeftijden, dankzij formule en uitwerking en dankzij reeksen geweldige kinderen die een taart maken voor iemand die belangrijk voor hen en die vaak op haar/zijn beurt ook geweldig is. Kinderen die zich volledig ontplooien dankzij banketbakker Siemon, interviewer, aangever en inlever die er volledig voor hen is, zonder neerbuigendheid en zonder de rampzalige neiging van veel presentatoren van kinderprogramma’s belangrijker dan hun jonge gast te willen zijn. Terwijl hij tegelijk buitengewoon gevat is en zonodig confronterend. Tim bijvoorbeeld liet Abel alle werk doen en maakte er zelf alleen maar een zooitje van. Beetje eigenwijs opscheppertje ook. Vraagt Abel: ‘Heb jij soms ook een ziekte die BH heet?’
‘???’
‘Ja, BijdeHand. Kun je daarvoor geholpen worden?’
Tim in een deuk, dat dan weer wel. Standaard vertellen de kinderen hoe ze denken dat de taartontvangers zullen reageren en oefenen ze wat ze bij overhandiging gaan zeggen. Tim, laconiek, denkt dat Bob zal gaan huilen, en zelf zal hij bij overhandiging zeggen dat hij hoopt ‘dat het nog lang gaat duren’. ‘Ik krijg nou al tranen in mijn ogen’, zegt Abel, ‘dus dat gaat lukken’. Ook de kijker beseft dat Tims wens geen frase is en dat de tijd beperkt kan zijn. Brok en tranen komen dan ook regelmatig bij dit programma, ook bij minder heftigs. De kracht is dat dat effect juist niet wordt nagestreefd. Als Tim zich om de blij verraste Bob slingert is de camera dichtbij maar ook discreet en vergeten we prompt de ziekte van BH.
Dit seizoen maken kinderen een taart (met bakken heeft het weinig van doen - het is meer assemblage) voor een ander kind. In de eerste aflevering Mick voor klasgenoot Olivier. Prachtportret van een veelzijdig begaafd kind met grote fantasie dat zijn handicap (slechthorend) superieur beschrijft en draagt; en dat met Olivier een haat-liefdeverhouding heeft waarin hij zijn eigen aandeel niet wegpoetst. Allemachtig mooi. Maar ook minder opvallende kinderen stelen het hart. Amsterdamse Micki maakt een taart voor Leeuwardense Camilla. Die heeft ze via een internetspel gevonden (gehinderd door zware astma en allergie lijkt ze niet veel nabije vriendinnetjes te hebben). Maar omdat Camilla ouder is en ze haar niet kwijt wil heeft ze zich voor dertien uitgegeven terwijl ze tien is. Wat Abel de kans geeft om het tussen neus en lippen door over de gevaren van internet te hebben. Zonder schoolmeesterstoon. Aanbevolen voor wie van goede televisie, mooie gesprekken en de rijke geesteswereld van kinderen houdt. Wel vraag je je vooral af hoe het kan dat daaruit, blijkens diezelfde televisie, vaak zulke vervelende bekende en onbekende Nederlanders te voorschijn komen.
Taarten van Abel, VPRO, zondags, Nederland 3, 18.55 uur