Door financiële nood liep hij enkele maanden achter met de betaling van de elektriciteitsrekening. Jaarlijks wordt om die reden bij zo’n half miljoen Spaanse huishoudens de stroom afgesloten. Dat treft vooral gezinnen met kinderen.

Ricardo begon aan een intensieve campagne op sociale media, geholpen door een burgerplatform. Hij had geluk dat hij in Barcelona woont. Niet alleen omdat de burgerbeweging tegen de armoede vooral in zijn stad sterk is, maar ook omdat Catalonië de enige regio in Spanje is met een wet die energiemaatschappijen verbiedt om financieel kwetsbare gezinnen in de winter af te sluiten van gas en licht.

De actie had succes. Het stroombedrijf vroeg Ricardo via Twitter om zijn persoonsnummer. Het bedrijf zei te willen nagaan ‘of er misschien een fout was gemaakt’. Binnen een dag had het gezin van Ricardo weer licht.

‘Een van de problemen die wij hebben is dat de energiemaatschappijen de wet aan hun laars lappen’, zei Ricardo tegen de krant Ara. Burgemeester Ada Colau van Barcelona, zelf voortgekomen uit de burgerbeweging tegen armoede en huisuitzettingen, had daar eerder deze maand ook op gewezen. Colau dreigde de grootste wetsovertreders, de multinationals Endesa en Gas Natural, met sancties wegens onrechtmatige afsluitingen van gas en licht.

Spanje is van de 34 lidstaten van de oeso het land waar de ongelijkheid het meest is toegenomen sinds de crisis in 2008 uitbrak, zegt Oxfam in een recent rapport. Volgens de ngo is de armoede in Spanje de voorbije jaren ‘alarmerend’ toegenomen. Ruim dertien miljoen mensen, dertig procent van de bevolking, leven onder de armoedegrens. Voor minderjarigen is de toestand nog slechter. Van hen groeit 32 procent op in armoede. Vaste lasten – hypotheek, huur, nutsrekening – bedreigen het welzijn van veel gezinnen, concludeert een ander onderzoek.

De regering in Madrid lijkt er niet van onder de indruk. Integendeel, op initiatief van de regering-Rajoy vernietigde het grondwettelijk hof begin deze maand de Catalaanse wet die in bepaalde gevallen afsluiting van gas en licht verbiedt. Ricardo en zijn gezin zouden er nu geen beroep meer op kunnen doen. Het argument was verhelderend: omdat andere regio’s niet zo’n wet hebben, druiste de Catalaanse wet in tegen de gelijkheid aller Spanjaarden.