Richter en Blitz zijn vanavond door een loopbrug verbonden. Hoog boven de mengeling van toeristen en voorbijgangers, geflankeerd door het gewone uitgaanspubliek van nichten en hetero’s, torenen de buitenissig uitgedoste feestgangers uit. Ze dansen uitzinnig op de Braziliaanse carnavalsmuziek, vertolkt door een band van viriele zwarte koperblazers en trommelaars. De stoet muzikanten vordert traag, voorafgegaan door enkele zwoele travestieten. Twee naakte, als luipaard beschilderde meisjes sluipen over het dak van een passerende limousine, die dwars door de menigte en langs de geparkeerde Harleys manoeuvreert.
De kledingcode van vanavond is streng: rubber, leer, lak, latex. Daar is iets voor te zeggen, al was het maar dat de contrasten veel variatie in publiek opleveren. Deze straat, met zijn kakofonie van opzwepend ritme, gegil en fetisjistische tenues, toont Amsterdam op haar best. Bovendien schijnen onwelgevallige bezoekers, van het gefrustreerde soort, op deze wijze het best geweerd te kunnen worden. Veel vrouwen zien eruit als intimiderende tank girls en fatale domina’s uit stripverhalen. Zwart is de overheersende kleur, maar ik zie ook een rood rubberen jurkje en een reusachtige wit-kanten directoire, gedragen door een travestiet met dijhoge laklaarzen op erg hoge plateauzolen. Ze zwaait haar benen koket over de railing van de loopbrug. Naast haar swingt een jaren- negentigincarnatie van een vruchtbaarheidsgodin: een niet-gecastreerde, seksueel actieve Madonna met gulle, zilveren duiventrossen op haar borsten en een om haar heen gevlijde (imitatie)slang als broekje. Binnen loopt de veelvuldig gefotografeerde gigolo Sean naakt rond, pronkend met zijn vele tatoeages. Aan zijn beringde geslachtsdeel hangt een lichtgevende komkommer.
De shows celebreren de grenzeloze verspilling en het zelfverlies die bij erotiek horen. Het hele feest spot met zedelijkheidswetgeving en brandweervoorschriften, omdat mensen behoefte hebben aan ongebreideld avontuur. Een jonge vrouw spuwt vuur met haar hele lichaam en zelfs haar vulva. Op de klanken van de Bolero van Ravel paart een zwaargeschapen, gespierde man met een vrouw die ongewoon grote borsten, ronde billen en een extreem smal middeltje heeft. De vuist van een meesteres verdwijnt in het lichaam van haar slavin.
Het publiek is seksueel en etnisch net zo gemengd als het tegenwoordige Amsterdamse straatbeeld, maar hier komt de esthetisch bewuste voorhoede. De nadruk op de nieuwste kinky pakjes gaat niet ten koste van de spontaniteit. Overal wordt gedanst, stevig gevrijd en van alles geslikt of gerookt, zoals in de house-wereld gebruikelijk is.
Corina Gekeler, publiciste in ondermeer het Duitse homotijdschrift Magnus, noemt dit in het komende septembernummer van Homologie de ‘multiseksuele’ scene, waarin niet zozeer geslacht of seksuele identiteit bepalend is. Eerder gaat het hier om een mentaliteit, een voorliefde voor materialen en specifieke seksuele handelingen en ensceneringen.
Homo’s en SM'ers hebben de toon gezet voor openbare seksbeleving; de mode- en muziekwereld dragen de bijbehorende stijlen uit. Op dit soort feesten is te zien dat ook veel heteroseksuelen betoverd zijn geraakt door de charmes van seks buiten de eigen slaapkamer, met anderen dan de vaste partner.
DE AMSTERDAMSE overheid snapt weinig van de behoeften van haar onderdanen. De laatste tijd staat het tot nu toe gevoerde ‘gedoogbeleid’ met betrekking tot seks en drugs, waarvan velen hoopten dat het tot echte toestemming zou leiden, onder druk. Al tijdens bur gemeester Van Thijn werd een voorstel ingediend om homohoreca met darkrooms hetzelfde te behandelen als prostitutiehuizen waar ‘gelegenheid’ wordt gegeven. Ook zou aidsvoorlichting in homotenten verplicht moeten worden gesteld, waar dat vrijwillig al gebeurt.
De voorstellen hebben het gelukkig niet gehaald, maar sinds de komst van de nieuwe burgemeester vrezen velen het ergste. Bij zijn aantreden zou burgemeester Patijn, volgens bronnen dichtbij B & W, hebben uitgeroepen: ‘Ik ben niet naar Amsterdam gekomen om het neukende mannen naar de zin te maken.’ Een uitspraak die doet denken aan wat hij deze week over het soft- drugsbeleid zei: ‘Amsterdam moet niet de malle Eppie van de drugs worden.’ Het zijn uitlatingen van een conformistisch man die niets begrijpt van de zich ontwikkelende seksuele configuraties, van het middelengebruik en de house-cultuur in de grote stad. De homohoreca ziet zich bijvoorbeeld geconfronteerd met telkens nieuwe brandweervoorschriften. Het is een wedloop tussen de technocraten en grensoverschrijders die hun leven zelf willen regelen. Het conflict gaat over het gebruik van de openbare ruimte: mag daar seks worden bedreven?
De verhouding tussen de op seks gerichte uitgaanswereld en de overheid is behoorlijk verstoord. Bij de Oeverlanden uit het conflict zich in een openlijke confrontatie over de vraag wie het terrein op welke manier naar zijn hand mag zetten. In plaats van als scheidsrechter op te treden tussen gezinnen en cruisende homo’s (en ook hetero’s!), stelt de overheid zich als zedenmeester op. Maar zo leert de burgerij nooit om op eigen kracht onderlinge ergernis en overlast op te lossen, zoals dat hoort in een metropool. Zo lang de overheid niet erkent dat de bewoners en gebruikers van de stad zich ook seksueel willen ontplooien en dat zij een kunstmatige tegenstelling in stand houdt tussen enerzijds economie en planning en anderzijds uitgaan en losbandigheid, zullen de onevenwichtigheden alleen maar toenemen.
Het huidige paradigma dat seks prive, monogaam en schaars is, nekt niet alleen de homo’s, maar ook de zich bevrijdende hetero’s. Het vormt de basis van de algemene politieverordeningen en het gevoerde beleid, de gedoogfase ten spijt. Aldus treft de backlash zowel de seks, de drugs als de rock & roll en dreigt Amsterdam zijn unieke imago als tolerante, vrije stad kwijt te raken.
(DE MAN MET WIE ik alweer een tijdje heb gedanst, maakt zich los uit onze omhelzing om naar de wc te gaan. Wat mijn tijdelijke discominnaar niet weet, is dat een andere man begonnen is mijn linkerhand te strelen. Zodra hij wegloopt, zegt de laatste, een Surinamer: ‘Je gaat naar boven en wacht op me. Ik kom zo.’ Zijn directheid bevalt me wel en zijn schoonheid prikkelt mijn nieuwsgierigheid. In de darkroom, op de derde verdieping van Richter, hoor ik twee meisjes zachtjes kermend de liefde bedrijven. Ook nichten staan er in groepjes te vozen.
De man die me hierheen noodde, windt er geen doekjes om: hij wil orale seks ontvangen.
Dit is het door homoseksuele mannen uitgevonden spel van anonieme lust, dat ik vanavond wil spelen, ongehinderd door de etiquette van de Postbus 51-campagnes, die ervan uitgaan dat vrouwen slachtoffers zijn van seksueel misbruik en tegen beestachtige mannen beschermd moeten worden. Want ik heb ontdekt dat het niet zo eenduidig in elkaar zit. Anonimiteit en openbaarheid ontaarden, anders dan het vele gepraat over ‘gevoelens van onveiligheid’ suggereert, niet per se in ongewenste intimiteiten. In weerwil van de mythe van de engerd in de bosjes zijn nog steeds de echtgenoot, de buurman en de chef oververtegenwoordigd in de seksueel-geweldcijfers. Ik voel me goed en sterk genoeg om die mythe van me af te werpen en van dit spel te genieten.
Na afloop weet ik me onmiddellijk omringd door drie andere zwarte mannen. Ik kan net ontwaren dat ze goed gebouwd zijn. Een blanke nicht voegt zich dan ook bij ons groepje en slaat de hand aan zichzelf. Tot mijn geamuseerde verbazing deert het de zwarte mannen niet dat ze door een man worden aangeraakt. Een vriend zei me eens: ‘Als ze maar geil genoeg zijn, maakt het heteromannen niets meer uit.’ Tot mijn nog grotere verbazing valt ook de homo vervolgens van zijn geloof, wat ik merk aan enig onhandig gepruts aan mijn lichaam. Ik help hem een handje, want ik vind dit wel grappig en wil de scene tot het eind meemaken. Zoals verwacht klopt de theorie van mijn vriend: ik zie de drie heteroseksuele (?) mannen hun homoseksuele collega betasten.
Nog enigszins beverig van opwinding constateer ik dat mijn portemonnee niet meer in mijn tas zit. God straft onmiddellijk, zegt mijn moeder in zo'n geval. Natuurlijk is dit buitengewoon laf en min, maar ik moet er toch om lachen. Enig ongemak moet je voor lief nemen als je uit bent op de geneugten van het grootsteedse leven, en raad ik dames niet altijd aan om geen waardevolle zaken in hun handtas te stoppen?
Mijn favoriet uit het drietal helpt me zoeken, loopt met me mee naar buiten en geeft me zorgzaam wat geld om straks thuis te komen. We blijven samen tot het einde van de after-party, omstrengeld in een eindeloze kus. Zo teder en lief dat ik ga twijfelen aan de afkeuring van een vriendin over mijn recente escapades. Ze noemde me niet alleen ‘manisch’ en ‘hysterisch’, maar deed mijn beschrijving van de anonieme, openbare seks ook af als ‘cru’ en ‘kil’. Zou dat geen vooroordeel zijn? Echtelijke seks thuis kan net zo goed oppervlakkig en zonder betrokkenheid worden beoefend. Misschien is tederheid wel een verlangen dat zich niet stoort aan omstandigheden. Echtelieden kunnen intieme vreemden zijn, onbekenden intimi voor het moment. In dit spel leer je ook het vertrek van je tijdelijke geliefde te aanvaarden, want voor afhankelijkheid is er geen plaats.
VOL VAN ALLE indrukken en ervaringen bezoek ik de avond erna een besloten seksfeest in een kelder onder een Amsterdams kerkgebouw, wat me een passende locatie lijkt. De eveneens in leer, lak en rubber geklede bezoekers van deze feesten, gemiddeld blanker en heteroseksueler dan in Richter en Blitz, moeten niets hebben van de modieuze sfeer aldaar. Er komen veel paren, wat niet verwonderlijk is omdat SM een kwestie is van vertrouwen. Hier komen gelijkgestemden: beschaafd, welgemanierd en goed ingevoerd in de ongeschreven codes: je voegt je alleen in een ‘spelend’ groepje na oogcontact en toestemming. Bij echte SM draagt de meester(es) een grote verantwoordelijkheid, maar voert de slaaf of slavin uiteindelijk de regie.
Vanavond is er meer ‘gewone’ seks dan zware SM. Elk keldergewelf is anders ingericht, zodat er veel verschillende sferen hangen. Ik zie weinig alleenstaande vrouwen en voor zover ze er zijn, gaan ze minder ver dan de mannen of zijn ze afwachtend. De vrouwen met een meegebrachte partner laten zich weliswaar in de sling - een ‘hangmatje’ - bedienen door andere mannen en ook vrouwen, maar het valt me op dat de geslachtsgemeenschap wordt gereserveerd voor de eigen partner.
Ik ben hier vanavond met Shai, de gigolo die op 9 juli deelnam aan het door Mariska Majoor georganiseerde experiment met mannelijke raamhoeren voor vrouwen op het Oudekerksplein. Hij stelt me voor aan enkele buitengewoon prettige mensen en dat doet hij op een originele manier: in de darkroom, waar we eerst op stoom raken, voorziet hij me van een blinddoek, waarna hij me voorzichtig in de handboeien slaat en door alle ruimtes naar de dansvloer leidt tot bij de sling. Daar tonen mijn nieuwe kennissen wat ze aan plezierige subtiliteiten in petto hebben. De blinddoek mag af en we gaan nog even door. Voor echt goede seks is dit een ideaal publiek, omdat wederzijds respect en elkaar aanvoelen de rode draad is.
Vaste bezoekers vertellen me dat het ontstaan van kliekjes soms belemmerend werkt. Het is de prijs die ze betalen voor het besloten karakter. Ik kan me goed voorstellen dat hetero’s in dit stadium van hun ‘inhaalslag’ voor deze formule kiezen. Dit geeft vrouwen de mogelijkheid op hun gemak hun grenzen te verkennen en hun behoeften op een veilige manier te bevredigen.
Mij leert het in elk geval dat je, als je dit zo kort achter elkaar doet, in dezelfde geestestoestand geraakt als die ik van cruisende nichten ken. Je let in sommige situaties niet meer op iemands gezicht, maar volstaat met een helikopterblik over zijn torso en een inspectie op kruishoogte, en besluit op grond van de kwaliteit van de sensaties of je doorgaat of wegloopt.
DIE CURSUS BLIJK ik wel nodig te hebben als ik een week later, op uitnodiging van de organiserende stichting Gala, incognito een mannenleerfeest bezoek in een verlaten fabrieksgebouw. Vanavond ben ik de enige vrouw en dat maakt me aanvankelijk erg schuchter. Maar ik wil dit meemaken, uit nieuwsgierigheid en omdat het gadeslaan van levende seks tussen mannen een lang gekoesterde fantasie is. Uit respect voor de doelgroep heb ik me uitgedost als leernicht, al blijf ik herkenbaar als vrouw. Ik mijd oogcontact om de heren niet in de weg te lopen. Deze keer heb ik echt een paar flessen bier nodig om een van de vele darkrooms binnen te durven lopen. Trouwens, met het vorderen van de avond wordt er zo'n beetje overal gerukt en gepijpt.
Ik besluit om maar onopvallend rond te lopen en waar mogelijk een blik op de actie te werpen. Overal zie ik steeds wisselende constellaties van mannen, want dit zijn gevorderden in het vrijblijvend en snel toeslaan of juist weglopen als het gebodene niet bevalt. Hoe fascinerend ook, het blijkt een vervreemdende ervaring omdat de vele honderden mannen en ik niets met elkaar hebben. Mooi om te zien, maar ik maak er geen deel van uit en voel me daardoor erg op mezelf teruggeworpen.
Totdat ook hier een biseksuele man aanwezig blijkt te zijn, die me aanspreekt. We vrijen wat en er voegt zich een geheimzinnig, in rubber gehuld personage bij ons, dat ik niet durf aan te kijken omdat ik denk dat hij niet echt op vrouwen valt, maar alleen op de situatie. Het blijkt te kloppen, want hij weert mijn aanraking van zijn laars af. Dit is echt de meest afstandelijke seks die ik ooit heb beleefd, maar kameleontisch als ik me vanavond voel, raak ik niet gedeprimeerd van enig zelfverlies.
De ochtend is al volop aangebroken als ik op de fiets stap. Twee Surinaamse broers spreken me aan: ‘Mijn broer hier is homofiel en ik ben meegegaan voor de gezelligheid. Nu wil ik wel een leuke vrouw.’ Ik ben verbaasd dat hij door mijn onvrouwelijke outfit heenkijkt. In de stijl van het feest grijpt hij terstond in mijn broek. Ik weer hem lacherig af, want ik wil naar huis om te slapen en weer aan het werk te gaan. Middenin onze amusant verlopende onderhandeling stopt een politieauto met een blanke agent, die mij van deze levensgevaarlijke negers wil redden. Hoezo, heb ik soms om politie-ingrijpen gevraagd? Zie ik eruit alsof ik er zelf niet uitkom met de heren? De braaf-geconditioneerde smeris snapt er duidelijk niets van. Hoe kan het ook anders, met een gemeentelijke overheid die zich niet kan inleven in de zelfregulerende vrijheidsdrang van de Amsterdammers en slechts zedenmeesterij tentoonspreidt. Ze willen van mijn geliefde stad een provincieplaats maken en daar zal ik mij tegen verzetten.
Stappen met de zweep
Schelto Patijn zou hebben geroepen dat hij niet naar Amsterdam is gekomen ‘om het neukende mannen naar de zin te maken’. Maar de multiseksuele scene laat zich niet van de roes van het cruisen beroven. Een verslag van binnenuit.
OVERVLOEDIG WARME zomeravonden zijn voor Amsterdammers altijd een uitnodiging geweest om de stad te ontvoeren naar het domein van de fantasie. De laatste vrijdag in juli is de Reguliersdwarsstraat het decor van een grootscheeps heidens ritueel, niet voor niets Wasteland (niemandsland - bdw) gedoopt. Maar liefst drie cameraploegen leggen het derde door Johnny Schwartzmann georganiseerde feest in discotheek Richter en cafe Blitz vast, maar hun voyeurisme stoort de exhibitionistische deelnemers kennelijk niet.
www.groene.nl/1995/32