In heel Nederland kloppen jaarlijks zo’n 150.000 tot 200.000 mensen die diep in de schulden zitten tevergeefs bij hun gemeente aan voor schuldhulpverlening. Daarnaast kampen nog eens een miljoen huishoudens met schulden die hen boven het hoofd groeien, maar zij staan (nog) niet geregistreerd bij de schuldhulpverlening.
Deze cijfers zijn afkomstig uit het tot op heden niet wereldkundig gemaakte rapport ‘Prestatie-analyse schuldhulpverlening versus wettelijke schuldsanering’ dat is opgesteld in opdracht van de Onafhankelijke Partij Drenthe (OPD), lid van de Onafhankelijke SenaatsFractie (OSF) in de Eerste Kamer. ‘Het stelsel van schuldhulpverlening is failliet’, concludeert auteur Peter Westen, onafhankelijk schuldhulpadviseur in Havelte (Drenthe).
Zijn rapport – samengesteld uit alle mogelijke gegevens van lokale kredietbanken, de landelijke brancheorganisatie en de rechtbanken – toont aan dat de schuldhulpverlening de resultaten moedwillig oppoetst. ‘Statistieken zijn aangepast, definities verruimd en creatief jargon is gebruikt om verbeterde resultaten te suggereren’, schrijft Westen.
In werkelijkheid, rekent Westen voor, ‘valt het overgrote deel uit nog vóórdat de zaak in behandeling is genomen. Het aantal schulden is vele malen groter en het aantal gerealiseerde oplossingen is vele malen lager dan de officiële cijfers ons willen doen geloven.’
Schuldsanering, zo blijkt ook uit het onderzoek, is een stuk succesvoller als de rechter eraan te pas komt. Die heeft meer dwangmiddelen en kan bijvoorbeeld de sanering dwingend opleggen aan schuldeisers. Gemiddeld genomen leidde schuldsanering via de WSNP (Wet schuldsanering natuurlijke personen) 2,5 keer zo vaak tot een werkelijke oplossing als de ‘gewone’ schuldhulp, waarbij de gemeente een akkoord moet uitonderhandelen met de crediteuren.
‘Wij krijgen zelf ook zóveel signalen en mails dat het systeem aan alle kanten rammelt… Ik wist dat het treurig was maar het wordt steeds treuriger’, reageert Sadet Karabulut, Tweede Kamerlid voor de SP. ‘Staatssecretaris Klijnsma blijft maar zeggen dat het allemaal goed gaat bij de gemeenten, maar ze kan niet langer wegkijken. Alle alarmbellen gaan bij mij af als het echte rendement maar vijftien procent blijkt te zijn. De schuldhulp is bedoeld om mensen perspectief te bieden. Maar dat perspectief is voor velen kennelijk een doodlopende weg.’
Het Kamerlid stelt deze week vragen over de verontrustende cijfers.
De Groene Amsterdammer met daarin het hele verhaal over de schuldhulpverlening ligt vanaf morgen in de kiosk. Het verhaal is nu online te lezen (voor abonnees of week-abonnees)