Paramaribo – Twee maanden en zes dagen. Zolang duurde het voor president Desi Bouterse zijn kersverse minister van Justitie en Politie begin vorige week alweer ontsloeg. Ex-minister Eugene van der San, nochtans een vertrouweling van het controversiële staatshoofd sinds diens staatsgreep van 1980, was na enkele weken van felle uitspraken, ordinaire scheldpartijen en ongefundeerde verdachtmakingen volkomen onhoudbaar geworden. Het begon al kort na zijn aantreden, toen de minister tegen Chinese winkeliers zei dat ze betrapte inbrekers in hun zaak gewoon konden neerknallen. Toen oppositieleider Chandrikapersad Santokhi daarop kritiek uitte, luidde het dat de oppositie ‘mensen betaalt om te roven’, een aantijging die uiteraard niet kon worden bewezen.
Toen Van der San twee weken geleden in het Surinaamse parlement vragen moest beantwoorden en daarbij de oppositie uitschold voor ‘koeien’ en ‘geitendieven’, begon de grofgebekte man ook de steun van zijn eigen partij te verliezen. De doodsteek volgde vorige week maandag, toen de minister op een persconferentie zei dat zijn beleidsplannen worden gesaboteerd door het kabinet van de president zelf. Een ongekende demarche, waar Bouterse naar verluidt woedend over was. De minister moest een dag later zijn ontslagbrief ophalen.
De episode-Van der San heeft in Suriname veel stof doen opwaaien. Want hoe had Bouterse het in godsnaam bedacht om net hem de leiding te geven over zo’n belangrijk ministerie? Dat het staatshoofd tijdens diens beëdiging zelf grapjes had gemaakt over ‘het korte lontje’ van de nieuwe bewindsman, hielp natuurlijk ook niet.
Al heeft ook dit nadeel een voordeel. Dankzij het bizarre schouwspel in het regeringsgebouw, dat veel elementen van een sappige Zuid-Amerikaanse soapserie bevatte, werd minstens één week lang minder hard geklaagd over de crisis. Niet de lege schatkist en de torenhoge prijsstijgingen waren op straat het gesprek van de dag, maar de minister met het kortste lontje ooit.
Nóg een voordeel: tot op het hoogste academische niveau werd over Van der San nagedacht. Bestuurskundige August Boldewijn, prominent opiniemaker in Suriname, lanceerde meteen een voorstel om herhaling te voorkomen. ‘Voor iemand het ambt van minister kan bekleden, zou die een medisch onderzoek moeten ondergaan, waarin wordt bekeken of de kandidaat-minister last heeft van emotionele uitbarstingen’, zei Boldewijn in avondkrant De West. ‘Een politiek ambt brengt altijd spanningen, maar een minister moet zichzelf immer kunnen beheersen.’