Vilnius – De eerste impressie die het complex aan de bosrijke noordrand van Vilnius, aan de Antaviliu gatve (nummer 27A), maakt, is er een van saaiheid. Een langgerekt, in de breedte schuin aflopend pand, dat is gedecoreerd met hout, met dwars daarop een enorme witte loods zonder vensters. Het hoofdgebouw doet, door het labyrint van gangen, kamers en zalen, van binnen denken aan een (vervallen) hotel. Echter, unheimische gevoelens dringen zich steeds nadrukkelijker op, indien men blijft rondhangen bij het tweeledige bouwsel – dat, inclusief de bijbehorende grond van één hectare, sinds kort te koop staat.

Dit is namelijk niet zomaar een sinistere plek, hier zijn naar verluidt tussen 2004 en 2005 of 2006 door de Amerikanen van terroristische praktijken verdachte personen uit het Midden-Oosten vastgehouden, in totaal mogelijk acht. De eigenaar van het perceel, de Litouwse inlichtingendienst, heeft altijd glashard ontkend dat zij haar zusterorganisatie cia behulpzaam is geweest bij het interneren van al-Qaeda-leden, een onthulling waarmee zender ABC News in 2009 als eerste op de proppen kwam. De faciliteiten op het terrein dienden slechts voor ‘ondersteunende activiteiten’.

Twee van die verdachten lieten het er niet bij zitten en stapten naar het Europees Hof in Straatsburg. Het ehrm stelde een van hen, de stateloze Palestijn ‘Abu Zubaydah’, in mei 2018 in het gelijk en veroordeelde Litouwen tot het uitkeren van een schadevergoeding van 130.000 euro. Het land zelf had in de tussentijd al een poging tot zelfreflectie gedaan, maar onderzoek door een parlementaire commissie leverde geen concrete bewijzen op. Helemaal ongelegen kwam dat niet voor ’s lands politieke kaste. Gedonder met de Amerikaanse bondgenoot is wel het allerlaatste wat men kan gebruiken met het oog op de nukken van Poetin-Rusland.

Alleen president Dalia Grybauskaite (2009-2019) nam hier geen genoegen mee. In zijn biografie schrijft politicoloog Tomas Janeliunas dat het staatshoofd meende dat Litouwen geen (vol)waardig lid van de westerse gemeenschap kon zijn als het in dezen niet met zichzelf in het reine wenste te komen. De Amerikaanse ambassade in Vilnius laakte in een door WikiLeaks vrijgegeven cable ‘Grybauskaite’s gebrek aan politieke ervaring die verantwoordelijk is voor het doen herleven van een verouderd verhaal dat elke onderbouwing ontbeert’. De media hebben dat ‘verouderde verhaal’ inmiddels weer gretig opgepakt, beelden van een boze Grybauskaite inbegrepen.

De vraagprijs voor het sinistere onroerend goed is nog niet bekend.