Wie brocante of antiek bezit en wil verkopen om de kapotte auto te kunnen vervangen of een langgewenste reis te maken, die krijgt het BBC-lunchprogramma Cash in the Attic langs met enthou sias te presentator en deskundige. Zolder en schuur worden afgezocht. De expert becommentarieert de vondsten en doet beredeneerde taxatie. De veiling wordt bezocht en samen met de eigenaars volgen we het loven en bieden, ons afvragende of objecten hun richtprijs halen en of de hele handel het benodigde bedrag oplevert. Niks bijzonders, maar ik zag het een keer in de vakantie en het bleek verslavend. De kijker krijgt: kijkje in het huis van spullenbezitters; kunst- en cultuurhistorische informatie over hun bezittingen; informatie over prijzen en de modes in de markt; een beeld van het veilingwezen en zijn vaak raadselachtige bezoekers, en besef van de rol van toeval bij het totstandkomen van het eindbedrag (veel of weinig kopers; handelaren of hobbyisten?). Al zitten de experts met hun prognoses meestal in de buurt. Mogelijk schatten ze zelfs voorzichtig in om het aantal uitschieters wat groter te maken: veilig, leuk voor de verkopers en voor de kijker, die zich onwillekeurig met hen identificeert en vervuld raakt van een vriendelijk soort hebzucht.

Er zitten meer doorgestoken kaarten in Cash: de camera komt natuurlijk niet eens langs als «the attic» volgens het productieteam louter troep bevat en de verbazing over een interessant stuk is vaak gespeeld. Zo kwam een vrouw, nadat de hele boedel al was doorgelopen, met een aardig beschilderde juskom uit haar keuken aanzetten. Kon de deskundige uitleggen dat het een achttiende-eeuwse pispot voor dames betrof, gebruikt aan diners. Ter veiling haalde het ding, uitzonderlijk, zes keer de richtprijs, maar dat was géén doorgestoken kaart.

Diezelfde uitzending raakten wij een beetje bedroefd. De familie wilde een schilderij (1900, stadsgezicht Milaan) en Italiaans zilverwerk verkopen. Verbaasd waren we over de prognose dat het zilver relatief weinig zou opbrengen omdat het niet Engels was: bizar chauvinisme. Maar verbluft over de wens tot veilen toen duidelijk werd dat dit het weinige was dat zíjn joodse grootouders, net op tijd gevlucht, uit Milaan hadden meegenomen. Zoiets houd je toch? Aarzelend en snobbish staakten we ons gemopper toen het geld bestemd bleek voor aankoop van moderne schilderkunst. Om in wenen uit te barsten toen we het vers aangeschafte gruwelschilderij trots getoond zagen worden.

Maar spannender, leuker en frequenter dan Tussen kunst en kitsch.