Dit had zullen gaan over RAM, voortreffelijk kunstprogramma van de VPRO. Er kwam iets tussen. Een oorlog, zeker. Maar dat bedoel ik niet, want «het leven gaat door», zoals Frits Barend zei tegen Nada van Nie, die zich excuseerde voor haar aanwezigheid in een programma dat tot dan over Irak was gegaan. (Nada zat daar vanwege De modepolitie, waarin zij slecht geklede dames aanhoudt en voorgeleidt — zoveelste voorbeeld van een BBC-format dat dáár stijl en gein heeft en hier naar geestloos «ordi» wordt vertaald: Nada en haar «collega’tje» zouden de kledingadviezen van hun bbc-collega’s goed kunnen gebruiken.)

Omdat Barend gelijk heeft (al is de combinatie oorlog-Modepolitie op de grens) bekeek ik wat achterstallige RAMs: cultuur wordt door zender coördinatoren aan de randen van de nacht geplaatst, wat de video voor kunstliefhebbers met een normale baan onmisbaar maakt. Toen vroeg Vara-radio’s Ophef en vertier me voor een gesprek over kunst op de televisie vanwege een bijdrage aan een jubileumbundel van het Stimuleringsfonds Culturele Omroepproducties. Volgens Ophefs redactie had ik daarin geschreven dat er nooit iets fatsoenlijks op de televisie is, terwijl de portee van het stuk juist is dat intellectuele artistiekelingen dat altijd beweren omdat ze wel naar soaps en andere triviaaltelevisie kijken (om daar schande van te spreken) maar dat ze het meeste fraais dat óók gemaakt wordt niet zien — waardoor dat weer bedreigd wordt door gebrek aan kijkers. Zo trok Vara’s eigen prachtige dramaserie De enclave 150.000 kijkers. Enfin, ik mocht toch komen.

Samen met Marijke Rawie, die zich niet hoeft te schamen voor Avro’s aandeel in het kunstaanbod, en met Hank Onrust van het bewonderde RAM. «Bent u betaald voor dat artikel?» vroeg Onrust. Ik bekende. «Schandalig. Dat hele boek is schandalig. Dat Fonds geeft vandaag een feest. Wat kost dat allemaal niet aan geld van de belastingbetaler en de omroepen? Tien van zulke Fondsen en er kan helemaal geen programma meer gemaakt worden.» Ik was sprakeloos bij deze mix van LPF-demagogie en VPRO-makers-hoogmoed, gebundeld in een schop onder de gordel.

Ik zat daar bovendien niet voor dat Fonds. Maar weet wel dat het ontstond door tv-kaalslag op gebied van kunst en cultuur dankzij omroepen die het af lieten weten. En dat het op meerdere terreinen (scenario, documentaire) stimulerend heeft gewerkt, met een budget dat peanuts is op de omroepbegroting.

Maar RAM is voortreffelijk.