Bangkok – ‘Ahhh’, verzucht het restaurantpersoneel vertederd als op tv een soldaat een oude man helpt bij het oversteken van een drukke straat. De jonge medewerkers slikken het door alle stations verplicht uitgezonden militaire pr-filmpje voor mango-met-zoete-rijst. Zoals ze zich ook lijken neer te leggen bij de staatsgreep.
Net als de meeste Thai, op een steeds kleinere groep protesterende academici na. De opperbevelhebber had gelijk toen hij bij de machtsovername twee weken geleden zei dat Thai als geen ander in staat zijn in hun lot te berusten.
Zelfs de roemruchte roodhemden in het agrarische noordoosten buigen voor het leger. Ze waren tot het laatste moment bereid om op straat in Bangkok hun leven te wagen voor het nu afgezette kabinet. ‘Onze regering is democratisch gekozen en daar blijft de Bangkokse elite van af’, zei een van de leiders toen. Maar na zeven dagen ‘gastvrije ontvangst ter afkoeling’ in een legerkazerne zegt hij de militairen niets in de weg te leggen.
De roodhemden hebben de meeste reden om tegen de coup te zijn. Hun aartsvijanden legden zeven maanden lang Bangkok plat om een niet-gekozen kabinet af te dwingen. Die ‘volksraad’ moest politieke hervormingen doorvoeren, zodat ‘de corrupte regering gesteund door niet goed opgeleide boeren’ geen verkiezingen meer kon winnen. Dankzij het leger is die niet-gekozen regering er nu. De opperbevelhebber kondigt bovendien hervormingen aan. Maar hij zei nadrukkelijk dat het leger geen partij trekt en er is voor alle Thai. ‘En die Thai moeten weer eensgezind en gelukkig worden!’
‘Het zal voor het leger een hele opgave zijn om de kloof tussen de twee groepen te dichten’, denkt een Thai die werkzaam is als politiek waarnemer bij een buitenlandse ambassade. ‘Het is de diepe kloof tussen de oude elite en burgerij enerzijds en tussen arme boeren en nieuwe rijken anderzijds. De vraag is hoe je beide groepen kunt bedienen.’
Hij geeft zelf een antwoord: ‘Wie in staat is de corruptie uit te bannen, is de held van iedereen. Thailand is intens corrupt. Ook politiek en bestuur. Het bedrijfsleven is 35 procent van de budgetten kwijt aan theegeld. Aanpakken van die corruptie is de best denkbare en meest dankbare politieke hervorming.’
Als het leger corruptie aanpakt, moet het in de eigen organisatie beginnen. De restaurantmedewerkers hebben na sluitingstijd een feestje; een van hen viert dat hij niet in dienst hoeft. Hij schoof – heel gebruikelijk in Thailand – de sergeant bij de keuring een maandsalaris toe.