Echtparen uit heel de wereld waren tot voor kort enthousiast over de mogelijkheden van commercieel draagmoederschap via een goed aangeschreven Bangkokse ivf-kliniek. Nu vraagt de Australische regering nederig aan de Thaise junta om draagmoederbaby’s straks toch een uitreisvisum te verlenen.
Naar nu blijkt wachten tientallen koppels in Israël al twee maanden op toestemming om hun kind in Thailand op te halen, nadat een ijverige ambtenaar zich had afgevraagd of in dit geval sprake was van mensenhandel. Hetzelfde lot dreigt voor zo’n honderd ouders in spe uit Australië en een onbekend aantal uit andere landen. Het is zo goed als zeker dat de militaire machthebbers commercieel draagmoederschap nog deze week verbieden. Niet uitgesloten is dat al verwekte baby’s onder de nieuwe wet vallen en bij hun draagmoeder moeten blijven.
Aanleiding voor de snelle besluitvorming is een golf van verontwaardiging over een Australisch echtpaar, waarvan de Thaise draagmoeder in verwachting bleek van een gezond meisje en een jongen met het syndroom van Down. Het meisje was welkom, maar de Australiërs zouden de 21-jarige draagmoeder hebben laten weten geen belangstelling te hebben voor het andere kind. Of het relaas van de draagmoeder klopt, is onduidelijk. Hoe dan ook stond Thailand op z’n kop en klonk opeens alom de roep om het voorbeeld van veel andere landen te volgen en commercieel draagmoederschap te verbieden.
‘I hate farang’, hoor ik een Thai snauwen als het onderwerp op tv langs komt. Maar het probleem zit toch meer bij de Thai zelf dan bij de farang, zoals westerlingen hier heten. Ziekenhuizen en artsen stapten gemakkelijk over allerlei regels en richtlijnen heen die grenzen stelden aan het draagmoederschap. Toezichthoudende instanties knepen daarbij vaak een oogje dicht. Alle betrokkenen verdienden daar flink aan.
Door de uitmuntende gezondheidszorg en het aangenaam verblijf in Thailand hadden draagmoeders hier bij buitenlanders vaak de voorkeur boven die in bijvoorbeeld India. Toch is het gevaar van misstanden ook hier aanwezig. Al jaren geleden verschenen verhalen over jonge draagmoeders die waren opgesloten in loodsen op het platteland. Toevallig ook deze week werd een niet onder toezicht staande kliniek opgerold waar dertien baby’s wachtten op transport naar Japan. De nieuwe wet moet aan misbruik en gemarchandeer met regels een eind maken.