Londen – Donder op met die staatkundige kruiswoordraadsels! Dat was het bondige antwoord van de Britten op de referendumvraag of ze voor dan wel tegen een nieuw kiesstelsel zijn. Ruim 68 procent van de mensen die de moeite hadden genomen om te stemmen zei ‘No’. Anders dan Labour en de Liberaal-Democraten hadden verondersteld bleek er geen sprake te zijn van een ‘progressive majority’ op het eiland. De meeste Britten houden liever vast aan hetgeen ze kennen, of het nu gaat om cheques, papieren stemformulieren, gescheiden koud- en heetwaterkranen, spruitjes op Eerste Kerstdag, de monarchie of het first-past-the-post-kiesstelsel.

Het ‘Yes’-kamp klaagde over de leugens die tijdens de campagne zijn verspreid door de tegenstanders, bijvoorbeeld over de kosten. Echter, een beetje zelfreflectie zou geen kwaad kunnen. Alle kiezers kregen een Yes! To Fairer Votes-formulier – dat gemakshalve vast zat aan het stembiljet – maar de voorstanders van de Alternative Vote (AV) konden daarop niet uitleggen waarom het beter is om vijf kandidaten op volgorde van voorkeur aan te vinken dan gewoon de beste te kiezen.

Het eerste argument luidde: ‘Wij zorgen ervoor dat Kamerleden harder moeten werken.’ Deze belerende opmerking zorgde ervoor dat Kamerleden die voor AV waren de neiging hadden om toch maar tegen te stemmen. Veel Kamerleden werken al hard genoeg, zeker tijdens de verkiezingscampagne, en het is moeilijk om te zien waarom AV de werklust zou bevorderen. Ook de stelling dat de stem van kiezers beter te horen zou zijn, is moeilijk in de praktijk aan te tonen. In het systeem van evenredige vertegenwoordiging – waar AV een eerste stap toe is – is de afstand tussen kiezers en politici juist groter.

Voorts stelden de voorstanders dat te veel Kamerleden een veilige zetel hebben, een baan voor het leven. Dat is juist iets waar AV geen verandering in brengt omdat het alleen relevant is in die kiesdistricten waar veel zwevende kiezers wonen. Bovendien is het nog maar de vraag of een afgevaardigde die al dertig jaar een bepaald kiesdistrict vertegenwoordigt slechter is dan iemand die het beschouwt als een onderdeel van zijn of haar carrière. Het mooie van een ervaren Kamerlid is dat hij een band opbouwt met zijn achterban en naarmate de jaren verstrijken minder gehoorzaam zal worden aan de partijleiding.

Ironisch genoeg waren de afbeeldingen op het pamflet niet van hardwerkende politici maar van zes ‘celebrities’. Daar is bijvoorbeeld de Labour-activist en komiek (een onwaarschijnlijke combinatie) Eddie Izzard wiens deelname vooral is geïnspireerd door zijn irrationele haat tegen de Conservatieven. Ook twitterkoning Stephen Fry liet zich horen met de opmerking dat Westminster een grote schoonmaak verdient. Een soortgelijk geluid kwam van acteur Colin Firth. Kiezers zullen zich hebben afgevraagd waarom deze ‘Luvvies,’ zoals de Engelsen zulke politici zonder partij noemen, niet zelf ergens kandidaat staan.