
Zijn ‘dochter’, Illayaal (Claudine Vinasithamby), past zich snel aan, vooral door zich het Frans meester te maken. Dat gaat zijn ‘vrouw’, Yalini (Kalieaswari Srinivasan), moeilijker af. Hoewel ze veel gewend is, voelt ze zich niet thuis in deze omgeving waar geweld constant dreigt. Tijdens haar werk als verzorgster voor een gehandicapte man die in het complex woont, ontmoet ze Brahim (Vincent Rottiers), een aantrekkelijke jonge Fransman die, blijkt later, een enkelband draagt.
Het valt nauwelijks te rechtvaardigen, maar het laatste, magnifieke half uur van Jacques Audiards Dheepan roept associaties op met een totaal andere film: Death Wish III (1985) van Michael Winner. Hierin verhuist hoofdpersoon Paul Kersey (Charles Bronson) naar een woningbouwcomplex in het midden van een door misdaad geteisterd deel van de stad. Gangs terroriseren de bewoners en Kersey doet waarin hij zo goed is: de slechteriken één voor één uitroeien. In dit proces worden op onbeschaamde wijze reactionaire instincten bij de kijker geactiveerd. Audiard gaat geraffineerder te werk, maar wanneer Dheepan in actie komt tegen de gangs van Brahim zijn de herinneringen aan Winners film, waarin Bronson zich schietend voortbeweegt door de puinhopen van wat ooit een rustige woonbuurt was, wel heel sterk.
Harde, stille mannen die niet terugdeinzen voor pijn of angst staan centraal in Audiards films, in Un prophète (2010), waarin een negentienjarige analfabeet in de gevangenis belandt wegens moord, en in De rouille et d’os (2012) met de Belg Matthias Schoenaerts in de rol van de aan lager wal geraakte ex-bokser die de liefde vindt. Beide films gaan over de vraag of er verlossing mogelijk is voor een man met een duister verleden. Het moderne Europa vormt de achtergrond, steden en woonbuurten waarin het verval morele kwesties aan de orde stelt. De decadentie van rijkdom staat tegenover de wanhoop van de armoede. Het gaat ook om macht: wat hebben immigranten nodig om te overleven wanneer ze buiten de samenleving staan, en welke skills zouden ze moeten aanwenden om het hoofd boven water te houden?
Nu, Dheepan is een Tamil-tijger. Dat betekent dat hij dingen in de burgeroorlog heeft gedaan die het daglicht niet kunnen verdragen. Wanneer hij een nieuw leven in Frankrijk begint, is hij niets. Deze man die ooit bereid was zijn leven voor een ideaal te geven, moet op straat in Parijs plastic speeltjes verkopen om aan geld te komen. De baan als conciërge biedt perspectief. Zijn ‘gezin’ is een rookgordijn, ja, maar gaandeweg groeit er iets tussen hem en Yalini en Illayaal, die zich voor hun vertrek in Sri Lanka bij hem hadden gevoegd, zodat hij in Europa niet als Tamil zou worden geïdentificeerd.
Het lijkt net of Dheepan zijn identiteit moet opgeven om zich te ontworstelen aan zijn verleden. Maar dan blijkt het verschil tussen de stadsjungle en het oerwoud van zijn geboorteland minimaal. Een Engelstalig gezegde wordt actueel: ‘The tiger cannot change its stripes.’
Te zien vanaf 3 september
Beeld: Antonythasan Jesuthasan als Dheepan in de gelijknamige film, regie Jacques Audiard (Lumière)