In aflevering een draaide het om The Blue Diamonds, muzikanten met een ‘Indische’ achtergrond. In de flitsen die ik zag prees Herman Stok (!) hun elegantie die hij aan de roots toeschreef en vernam ik dat een der gebroeders enige tijd, zonder dat het iemand opviel, vervangen was door een andere ‘Indische’ muzikant. Verbluffend, dunkt me - en geen mens die zei dat hier dus een soort oer-racisme speelde (overigens niet voorbehouden aan witten), behelzend dat ‘de anderen’ sprekend op elkaar lijken. Maar Van der Meer hield het gezellig.
Dat was minder het geval in aflevering twee met Tatjana Simic. Ook zij heeft een plaats in de massacultuur: ze speelt in Flodder en ze zingt. In beide gevallen doen haar lichaamsmaten ertoe. Was de Balkanoorlog niet uitgebroken, ik had nimmer een gedachte aan haar gewijd: ‘dom blondje’ luidde mijn (voor)oordeel. Maar ze verscheen ooit in een actualiteitenrubriek en veranderde van een stereotype in een lijdend mens: haar zusje, getrouwd met een Servische (of juist Kroatische man - in elk geval de plots tot vijand geworden groep) was spoorloos. Met enige gene realiseerde ik me weer hoe identificatie werkt: het verhaal van een mens grijpt meer aan dan een gruwelijk getal; het verhaal verteld door iemand die je, hoe van afstand ook, kent en die het ook nog in je eigen taal vertelt, raakt eerder dan dat van een vreemdeling. Juist om die redenen haalde ze in een nieuwe ‘rol’ de televisie. Ik heb daar niets op tegen. Waarschijnlijk vinden allen die in journalistiek, onderwijs of kerk werken dat ‘de anderen’ niet mogen verdringen of vergeten wat er aan gruwel gebeurt - waarbij niet altijd duidelijk is hoe die preek zich verhoudt tot onze eigen verdringing. Maar werd Tatjana door Hier en nu gebruikt voor een goed doel, Van der Meer misbruikt haar. Tergend langzaam legt hij haar uit wat ze allemaal moesten doen om haar zusje op te sporen. Dat blijkt gelukt. Dan begint de tweede ronde opnaaien: pogingen haar hierheen te halen. Het werkt - Tatjana heeft het niet meer: ‘Mijn hart barst.’ Daar is de zus: camera’s bovenop de omhelzing. En die pooier van emoties presteert het zelf ook een potje te gaan janken. Wat Huisman en Ten Brink voor poen en glorie doen, doet Van der Meer voor ‘het goede doel’. Zo mogelijk nog erger.