Tussen hemel en aarde

Wie interesse heeft in een film die briljant is (maar misschien ook niet), die graag ziet dat een maker cinematografische regels aan zijn laars lapt terwijl hij óók genreverwachtingen inlost, hoeft de deur niet uit: op Netflix staat nu de horrorfilm Apostle van Gareth Evans, waarin een man aan het begin van de twintigste eeuw op zoek gaat naar zijn zus die in de klauwen is geraakt van een sekte, op een eiland waar de natuur opfleurt van menselijk bloed.

Een van de fijnste dingen van thuis streamen is dat je in de meeste gevallen géén voorkennis hebt. Soms lijken films en series zomaar uit te lucht te vallen. Van belang hierbij is het omzeilen van de algoritmemanie van Netflix. Als dat niet mogelijk blijkt, is het zaak om alle suggesties op je scherm gedisciplineerd te negeren. Want hoe bevrijdend het kan zijn om voorbij de grenzen van je eigen bubbel te kijken, dát illustreert Apostle.

Soms is er alleen de suggestie dat iets interessant zou kunnen zijn. In het geval van Apostle: de regisseur is Welshman Evans, die in 2011 en 2014 de subliem gechoreografeerde The Raid-films maakte in Indonesië. De plot geeft meer prikkelende informatie: Thomas Richardson (Dan Stevens) is van zijn geloof gevallen nadat hij als missionaris in China gemarteld werd, waarna hij verslaafd raakte aan opium. Op een eiland bij de kust van Wales, waar hij op zoek gaat naar zijn zus Jennifer, stuit Thomas op de profeet Malcolm (Michael Sheen) en zijn volgelingen. Malcolm predikt zijn eigen mix van libertinisme en paganisme. Thomas wint het vertrouwen van Malcolm wanneer hij een moordaanslag op diens leven verijdelt.

De precieze reden voor de constante sfeer van vrees op het eiland, en de aanwezigheid van het abnormale, blijft lang onduidelijk, en het zou niet passen iets hierover te onthullen. Behalve dit: Apostle sluit aan bij wat je uit de losse pols ‘de cinema van het Antropoceen’ zou kunnen noemen: films waarin mens en natuur onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, waarin ze hetzelfde lot delen. Een van de mooiste voorbeelden hiervan is het recente Annihilation, gebaseerd op de romans van Jeff VanderMeer die meer dan schatplichtig zijn aan een ouder werk: Andrej Tarkovski’s Stalker uit 1979.

Wanneer blijkt dat Malcolms volgelingen creperen van de honger wordt er voor het eerst gesuggereerd dat er op dit eiland meer is tussen hemel en aarde, dat we in een horrorfilm zijn beland. Grassprietjes die om onduidelijke redenen (er is bloed in het spel) voor je ogen groeien. En gerommel onder de vloer van Thomas’ slaapkamer, dicht bij de grond. Zo opgeschreven klinkt het allemaal als nonsens. Evans wisselt ook onverwacht van toon zonder dat er later een duidelijke motivering voor is. Maar de art direction is eersteklas, de acteurs zijn zonder uitzondering uitstekend, en Evans heeft iets interessants te vertellen over de plaats van de mens in dit geologische tijdperk. De aanbevolen kijkmodus zou zijn: verstand ingeschakeld, verwachtingen op nul, en Apostle streamen, voor wie interesse heeft