Het is pas heel recent dat het begrip ‘etnisch profileren’ is toegevoegd aan ons nationale vocabulaire. Er waren sociale-mediaposts van bekende Nederlanders van kleur zoals Feyenoord-doelman Kenneth Vermeer en artiest Glenn de Randamie (Typhoon) voor nodig om het probleem breed onder de aandacht te brengen. Ze deelden online hun ervaringen over hoe ze als zwarte mannen met een grote auto door de politie staande werden gehouden en als risicogroep werden bejegend.
Inmiddels staat het op de agenda, zoals dat heet, maar noodzakelijke systematische verandering laat op zich wachten. Acteur en regisseur Raymi Sambo wil met de provocatief getitelde voorstelling F*ck the Police bijdragen aan verdere bewustwording. De verschillende werelden van de straat en het bureau moeten elkaar (beter) gaan begrijpen. Via de innerlijke strijd die agent Darryl in zijn voorstelling verscheurt, hoopt hij naast wederzijds begrip ook een dialoog te entameren.
Als de extreem-rechtse politicus Serge Wanders van de politieke partij Ons Nederland de buurt van Darryl wil bezoeken, organiseren activisten, onder wie de broer en ex-vriendin van de agent, een tegendemonstratie. De politie krijgt lucht van de plannen van de activisten en is extra alert. Wanneer de hoofdagente voor een onaangekondigde controle op het station Darryl vraagt er ‘voor de vorm’ ook wat witte jongens uit te pikken, knapt er iets in hem. Hij wil gewoon zijn werk doen, maar het voelt alsof hij partij moet kiezen tussen zijn eigen milieu, de buurt waar hij nog met één been in staat, en zijn nieuwe werkomgeving, de politie waar mensen met vastgeroeste ideeën zoals de hoofdagente het beleid bepalen.
Darryl is de enige agent die de buurt van de activisten van binnenuit kent. Dat dit heel waardevol kan zijn voor de politie wordt nauwelijks herkend. Intussen groeit het wantrouwen aan twee kanten. Zijn oude vrienden zien hem steeds meer als een verrader en als hij zich roert over de aanhouding van een bekende vragen zijn collega’s zich af of hij wel aan hun kant staat. De verscheurdheid wordt mooi geïllustreerd door de dubbelrol van de meeste acteurs. Een simpele ritssluiting en wat klittenband tovert ze in een oogwenk van politiepak met felgele gezagstrepen naar activistenhoodie en terug. Maar alleen Darryl heeft de dubbelrol ook in het echt. Bij zijn vrienden kan hij zijn strepen niet verbergen en bij zijn collega’s zijn achtergrond niet.
Mitch Hernandez en Rishi Chandrikasing, twee mannen die de afgelopen jaren bij politiegeweld om het leven kwamen, kijken vanaf foto’s achter het toneel toe hoe de discussie na hun dood nog altijd binnen dezelfde kaders plaatsvindt. Hun beeltenis stootte sommige agenten die de voorstelling zagen tegen de borst. Maar hun aanwezigheid kan ook worden opgevat als een herinnering aan de urgentie van het probleem. Dat de politie in Rotterdam een ‘hufteraanpak’ als de normaalste zaak van de wereld kan presenteren, toont eens te meer aan dat aan stukken als F*ck the Police dringend behoefte is.
F*ck the Police is t/m 31 januari te zien in Amsterdam, Rotterdam en Almere; raymisambo.nl