Dat leverde leuke, interessante, soms ontroerende ontboezemingen op dankzij een als intiem ervaren setting. Wat mensen bezielt aan zoiets mee te doen ontgaat me, maar dat geldt voor driekwart van de televisie waarin ‘gewone mensen’ aan bod komen – ongeacht of het om een verkeersongeluk of om het vrouwelijk orgasme gaat.

Kennelijk was Bergman zelf ook tevreden over de vorm want haar vierdelige reeks Tent en seks bestaat uitsluitend uit het soort gesprekjes dat in Sletvrees de intermezzi vormde. Leftovers uit de grote documentaire aangevuld met nieuwe opnamen, gemaakt in de Verenigde Staten, Londen, Berlijn en Vondelpark. (Of die verre reizen werkelijk nodig waren voor een zo universeel thema lijkt me de vraag, maar goed.)Thema van deze opening: ‘seksuele onzekerheden bij mannen’.

Leuke mannen wel die, paradoxaal, hun onzekerheid etaleerden. Daarom dan ook maar een bekentenis. We waren tien of elf en op het schoolplein werd mijn beste vriendje omringd door een kluit uitsliepende jongens. Verbijsterend, want hij was goed van de tongriem gesneden, redelijk sterk, goed in leren, maar bovenal in voetbal en dus onaantastbaar. Op mijn gefluisterde vraag aan een klasgenoot luidde het verklarend antwoord: ‘Hij weet niet wat hét is.’ Blinde paniek: ik had immers ook geen idee wat ‘hét’ was, behalve dat ik een gruwelijk geheim vermoedde dat iets met moeders en vaders van doen had. En als Brutus plantte ik het mes door mee te joelen. Waarop hij wanhopig riep dat hij het wel wist: ‘Een man en een vrouw kleden zich uit en gaan vechten.’ Hilariteit alom en doodschrik bij mij: hoe kon hij zoiets walgelijks bedenken? (De meesten van ons hadden hun preutse ouders nooit naakt gezien.) Voor de haan kraaide loochende ik hem ten tweeden male door mee te lachen. Om veel later te begrijpen dat hij meer gezien had dan wij allemaal bij elkaar.

Seks en leugens waren verweven, in mijn specifieke verraad en overal daarbuiten. Dat is ook hier onderwerp: jongens, mannen zouden vooral opscheppen over hun seksleven, maar bij alle leeftijden geldt dat er onzekerheden zijn. Althans, bij Sunny’s in de tent gelokten. Althans bij degenen die zij ons wil laten horen en zien, want een agenda heeft ze natuurlijk wel. Het levert voor de hand liggende, herkenbare, maar soms ook bijzondere uitspraken op. Een stoer lijkende, geestige bink krijgt te maken met het feit dat zijn uiterlijk een type mannelijkheid bij meiden doet veronderstellen dat hij niet waarmaakt door nogal ‘vrouwelijk’ te denken en praten, waarop ze afhaken. Voor meerderen geldt de zorg hoe het meisje aan het gerief te helpen, wat vaak geen sinecure blijkt. Zorg die weer leidt tot eigen seksueel onvermogen. Bijvoorbeeld omdat je moeder altijd zei: ‘Denk aan het meisje.’ Ja, feminisme heeft veel kwaad gesticht: zeiken over machismo maar vallen voor de haantjes.

Dus dacht ik aan die geestige eenakter van Jules Feiffer. Kort samengevat: man en vrouw in one night stand. Hij: ‘Dat gebeurt me nooit.’ Zij: ‘Maar het geeft toch helemaal niks?’ Hij: ‘Ik vind seks heel gewoon.’ Zij: ‘Seks gewoon? Het is het smerigste dat bestaat.’ En hij bespringt haar. Doek.

Sunny Bergman, Tent en seks, VPRO, donderdags, Nederland 3, 21.05 uur

Beeld: Drie meisjes in de tent van Sunny Bergman in Tent en seks (VPRO).