Als je balletdansers in hun eigen woonkamer bezig ziet, wordt pas echt duidelijk hoeveel ruimte ze nodig hebben. Een been maximaal uitstrekken gaat nog wel tussen het raam en de bank. Maar de lijnen die ze met hun lichaam maken, reiken verder dan hun ledematen. Een pirouette-sprongetje waarbij het hoofd van de danser bijna de plafondlamp raakt, is nogal benauwend. Twee mooie dansfilmpjes die Het Nationale Ballet en het Ballet van de Parijse Opera in coronatijd vervaardigden, tonen de dansers thuis. Trippelend op het huiskamerparket, in spagaat glijdend op de keukenvloer, rondwervelend voor boekenkast en schrijdend in de gang. Beide fimpjes gaan over de behoefte aan ruimte, en over het verlangen van de leden van een groot gezelschap naar elkaar.
Die van het Parijse ballet is uit het begin van de lockdown. De titel is tevens een oproep: RestezChezVous/StayHome. Een danseres in badjas klampt zich vast aan haar koffiekopje. Een collega zit met een dekbed om zich heen op de grond. De thuisopnames verdubbelen zich: uit zesendertig huizen kijken dansers bewegingloos in de camera. Dan begint de romantische verlangmuziek, Prokofjevs Romeo en Julia, en gooit de badjasballerina haar been omhoog langs de koelkast. Huismeubilair dient als barre voor pliés – het aanrecht, de schouw van een haard, de ladder naar een slaapzolder. Kleine kinderen klimmen op de rug van een vader die aan het stretchen is. Een meisje kruipt onder de benen door van een moeder die aan de eettafel sprongetjes doet, op de achtergrond een man met een baby. Een danser wurmt zich door een raam naar een platje. Balkons bieden lucht, de gelukkigen met een tuin doen zweefsprongen in het gras. Ontroerend is het einde. Twee dansers reiken in geschakelde thuisbeelden naar elkaar. Dan stapt er één het kader van de ander binnen. Het is vast een samenwonend paar, maar de bevrediging van de fysieke nabijheid is universeel.
De dansfilm van Het Nationale Ballet die onlangs online in première ging, is meer dan een thuisimpressie. Het is een heuse choreografie. Gezelschapslid en choreografe Milena Sidorova, die haar collega’s op afstand instrueerde, toont de dansers in hun eentje en louter binnenshuis. Op de strook tapijt naast het bed, of op een neergelegd danszeiltje drukken ze hun verlangen naar ruimte en elkaar uit, gevoed door het zachtmoedige popnummer ‘Hold On’ van Di-rect, wat ook de titel is van het thuisballet. De troostende tekst onderstreept hun allenigheid en is tegelijk een boodschap aan alle kijkers: ‘And if you’re on your own/ And the walls are closing/ Remember the love/ You’ve got to hold on’. Hier schuilt de ontroering in de samenkomst van hun bewegingen. Als twee dansers, ieder in hun eigen woning, zich gelijktijdig tegen de muur vlijen, alsof ze aan weerszijden van één wand elkaars warmte proberen te voelen. Als de weidse draai van de één naadloos wordt vervolgd in het lichaam van een ander. En als in vijftien postzegelbeeldjes alle dansers hun opgesloten gevoel bevrijden in een unisono omhooggestrekt been en breed ontvangende armen. Ze zijn alleen en toch samen.
Hold On & RestezChezVous zijn beide te zien op YouTube