Sint Petersburg – Het raadselachtige ‘ontslag’ van Jakoenin, directeur der Russische Spoorwegen, was afgelopen week een hot item in de Russische media. Commentatoren buitelden twitterend over elkaar heen toen de nieuwssite van premier Medvedev meldde dat de spoorwegtycoon was vervangen.

Boris Nemtsov, vice-premier onder Jeltsin en tegenwoordig actief in de liberale oppositie, wist zeker dat hij met zijn onthullingen over Jakoenins zelfverrijking had bijgedragen aan diens val. Jakoenin geeft leiding aan de aanleg van een 48 kilometer lange spoor- en autoweg voor de komende Winterspelen in Sotsji. Het traject kost 9,3 miljard dollar, 3,3 miljard meer dan begroot. Nemtsov weet wel waar die 3,3 miljard gebleven zijn: Jakoenins optrekje nabij Moskou ter waarde van ruim 75 miljoen dollar kan immers nooit met zijn ambtenarensalaris zijn bekostigd.

Jakoenins beoogde opvolger nam in de trein telefonisch de felicitaties van journalisten in ontvangst. Maar de vreugde was van korte duur. Al na een half uur werd het bericht officieel ontkend met de verklaring dat de regeringssite door kwaadwillenden was gehackt. Volgens Medvedevs perssecretaris bevatte het gewraakte persbericht grammaticale fouten en kon het alleen al daarom niet authentiek zijn.

Bloggers meldden echter dat Medvedev tijdens een werkbezoek in Irkoetsk het ontslagbericht vanaf een vals IP-adres had verzonden, maar dat Poetin hem had teruggefloten. Nemtsov houdt het erop dat het valse ontslag van Poetins maatje een signaal van hogerhand is en dat er politieke motieven aan ten grondslag liggen: Jakoenin, die in 2008 nog als Poetins mogelijke opvolger werd genoemd maar Medvedev moest laten voorgaan, geldt als een onverzettelijke Poetin-getrouwe.

Zou daarboven een machtsstrijd gaande zijn? Een anonieme regeringsbron wist te melden dat het al langer werd voorgekookt dat Jakoenin de zak zou krijgen, maar dat het bericht per ongeluk te vroeg naar buiten is gebracht. Jakoenin zou zijn ontslag in een goed gesprek met Poetin net op tijd hebben ‘rechtgezet’.

Onder Russen is het loslaten van canards op het internet tegenwoordig sowieso een populair instrument om machthebbers op de kast te krijgen. Zo heeft Doema-lid Mizoelina aangekondigd naar de rechter te stappen. Ze wil bloggers bestraffen die beweren dat zij een wetsvoorstel voorbereidt om propaganda van orale seks strafbaar te stellen.