Jessica Chastain als Elizabeth Sloane in Miss Sloane © Independent Films BV

Begin jaren negentig maakte de Engelse regisseur John Madden de fijne Edith Wharton-verfilming Ethan Frome, maar daarna was het armoe troef in zijn oeuvre, met als absoluut dieptepunt Shakespeare in Love in 1998. Zijn nieuwste film Miss Sloane brengt hierin geen verandering. Het verhaal gaat over een lobbyiste die het geweten van een reptiel lijkt te hebben. Maar dan spreidt ze weer een morele code tentoon waartegen we u kunnen zeggen. Om duidelijk te zijn: het gaat hier niet om twijfel van het goede soort, een interessante dubbelzinnigheid die de kijker aan het denken zet, maar om falende dramaturgie in een verhaal dat simpelweg niet klopt.

Een zijstap: visueel is de film opvallend oninteressant. Dat het beeld eruitziet als dat van een gemiddelde tv-serie is een doodzonde, zeker in de huidige tijd waarin cinema zich steeds meer moet onderscheiden op het gebied van vormgeving. Misschien is dat ook weer tekenend; de ongeïnspireerde fotografie en dito belichting vloeien voort uit het feit dat Miss Sloane net als Shakespeare in Love meer een samenraapsel van scènes en ideeën is dan een echte film.

Van meet af aan vertelt Elizabeth Sloane aan iedereen die maar luisteren wil dat de beste lobbyist zijn of haar tegenstanders altijd een paar stappen voor is. Het denken in scenario’s is waar zij zo goed in is. Dat zien we vanaf het moment dat ze wordt ingehuurd door een bedrijf om voorwerk te verrichten voor wetgeving om wapencontrole in de VS aan strengere eisen te onderwerpen. Miss Sloane is overduidelijk slimmer dan iedereen met wie ze in contact komt, wat nog extra nadruk krijgt door haar opvallende verschijning: lipgloss, hoge jukbeenderen, blond haar strak in model, en vooral haar bleke wangen die meer dan een suggestie van vampirisme uitstralen. Ook slaapt ze nog nauwelijks. ’s Avonds ijsbeert ze in haar appartement. En als ze dat niet doet verslindt ze mannelijke prostituees. Hier is een vrouw werkzaam in het politieke wereldje van Washington waar mannen het voor het zeggen hebben, en deze vrouw is zo sterk dat niemand het van haar kan winnen.

Als we al deze dingen over Sloane weten, dan is het maar de vraag of er nog iets op het spel staat. Haar tegenstanders zijn politici die in hun steun en argumentatie voor de wapenlobby de Amerikaanse grondwet gebruiken. Ook hier neemt het niveau van dramatische spanning snel af. Hoewel Madden zijn best doet om ons ervan te overtuigen dat Miss Sloane niet deugt, weten we dat de kans minimaal is dat ze uiteindelijk daadwerkelijk slecht zal blijken te zijn. Want wat zei ze ook al weer in de eerste minuten van de film? Je moet je tegenstanders altijd een paar stappen voor zijn. Dat is goed en wel. Maar voor een goede film moet je vooral je kijkers een paar stappen voor zijn. En daarin slaagt Miss Sloane noch Meneer Madden.

Te zien vanaf 23 februari