De jongens kijken, maar lijken te verbouwereerd om iets te doen. Tot er een auto langs scheurt en de bestuurder het raampje opendoet: ‘Ya bint, ya lesbian! Hé meisje, hé lesbienne.’

Even kijken de mannen en jongens nog stil toe. Dan komen ze in beweging. Onmiddellijk begin ik te rennen. Ik stuif over de straat. Spring over een hek en ren door. Ik hoor gefluit, geschreeuw, maar ben sneller. Met een harde trap open ik het roestige hek van het hotel en sprint de trappen op. Daar kijkt de receptionist me aan met een blik die me bijna onmiddellijk weer naar buiten drijft. Ik plof neer op de bank en neem een slok water als hij naast me komt zitten.

‘Mounira ik moet met je praten.’

‘Waarom?’

‘Daarom. Maar niet hier, dan maken we de gasten wakker, kom.’

Hij wijst naar zijn kantoor.

Ik aarzel, maar iets in zijn blik zegt me dat ik met hem mee moet gaan.

Aarzelend betreed ik het ruime kantoor. De deur is van glas, maar toch gebied ik hem die open te zetten. ‘Zet alle lichten aan.’

Ik neem plaats op de uiterste hoek van een bank en de receptionist op het andere einde. Dan begint hij omstandig te praten over het belang van persoonlijke vrijheid en het recht van ieder om te doen en laten wat hij wil. Tot drie keer toe noemt hij de kwestie van het homohuwelijk in de Verenigde Staten. Ik verstrak. De ochtend daarvoor had hij ook al iets over gay marriage gezegd. Ik weet dat het een hint is.

‘Natuurlijk is het zondig, maar als een man en een man of een vrouw en een vrouw van elkaar houden is dat aan hen.’

‘Vind je dat echt?’

‘Ja.’

Ik geloof er niets van, maar haal m'n schouders op en zeg: ‘Gefeliciteerd.’

‘Mounira, houd op met je grapjes’, zegt hij dan opeens streng. ‘Ik weet alles.’

‘Wat bedoel je?’ vraag ik zo neutraal mogelijk. Mijn hart klopt in m'n keel.

‘Denk niet dat ik gek ben, vanaf de eerste dag had ik het door, dat…’

‘Dat wat? Waar heb je het over?’

‘Laat het me niet hoeven zeggen.’

‘Ik weet niet waar je het over hebt en wil nu naar bed.’

‘Nee, wacht!’

Met een hand houdt hij me tegen. Boos zet ik een stap terug. ‘Laten we gewoon praten, als vrienden. Ik wil dingen begrijpen. Zoals ik je al vertelde ben ik anders dan de andere Egyptenaren, ik ben ruimdenkend. Echt. Bij God, ik wil alleen maar iets weten. Kijk, als een man en een vrouw met elkaar in bed liggen weet ik wat ze doen, maar wat doen twee vrouwen samen met elkaar in bed?’

‘Twee vrouwen?’ Ik ben met stomheid geslagen. ‘Dat moet je aan hen vragen!’

‘Nee, maar jij weet…’

‘Wat weet ik? Wat een man en een vrouw, of twee vrouwen, of twee mannen met elkaar doen is aan hen en verschilt toch voor iedereen? Ik ga echt niet met jou over seks praten.’

‘Maar…’

‘Nee, ik ga niet over seks praten.’

Ik loop richting de uitgang, maar verlaat het kantoor nog niet. Iets in mij is nieuwsgierig naar z'n intenties en angstig ook. Wat als hij me bij de politie rapporteert? Ze zullen me verkrachten. De aanklacht dat ik lesbisch zou zijn is een ultieme vrijbrief.

‘Waarom doe je zo agressief? Ik vraag je toch alleen maar wat!’ klaagt de receptionist verontwaardigd. ‘Ik wil je vriend zijn! Daarbij, we weten allebei dat je dag en nacht op straat hangt, je hebt vast veel lovers hier.’

‘Ik doe niets met niemand’, zeg ik streng.

‘Ja maar al die jongens en meisjes.’

‘Zijn jouw zaken niet.’

‘Oké, dus je doet niets, ik voel je pijn zus.’

‘Pijn?’

‘Het moet moeilijk zijn voor een meisje zoals jij om niets te doen.’ En dan met een glimlach: ‘You play with yourself.’

Nu ben ik echt verbijsterd. ‘Eih? Wat zeg je? Ben je gek? Waar heb je het over.’

‘Nou wat doe je dan met je verlangen?’

‘Ik heb nergens last van. Ik douche en koel af. En volgens mij wordt het tijd dat jij dat ook gaat doen.’

Woedend draai ik me om maar hij komt achter me aan. Langzaam komt de aap uit de mouw. De 28-jarige receptionist heeft net een zoontje gekregen en mag daardoor niet vrijen met zijn vrouw. Volgens de islamitische traditie mag een vrouw die net bevallen is namelijk veertig dagen lang geen seksuele omgang hebben. De receptionist klaagt de wereld bij elkaar; in plaats van blij te zijn met zijn zoon brengt hij het als een persoonlijke last. Zonder gêne vertelt hij over zijn eigen ‘gespeel’ en zonder blikken en blozen wijst hij naar mijn kamer. Of ik hem niet even wil helpen.

Misselijk en woedend loop ik mijn kamer in. Alleen. De oude hoge deur gooi ik met een smak dicht.

Azza en Noor, twee Soedanese lesbische activistes die samen met een Soedanese homo die in Khartoum woont en twee Caïrotische homo’s een LGBTQ ( lesbian, gay, bisexual, transgender and queer)-Facebook-gemeenschap voor Egypte en Soedan oprichtten, maken zich onmiddellijk zorgen als ik hen over de incidenten vertel. ‘Ze beginnen het door te hebben. We stevenen steeds meer af op een Afrikaans scenario.’

In veel landen in Sub-Sahara Afrika is de openlijke homofobie de afgelopen jaren in snel tempo toegenomen. Waar homo’s en lesbiennes jarenlang hun eigen gang konden gaan omdat vrijwel niemand het echt door had, is door groeiende media-aandacht, oproepen van religieuze (vaak evangelische) leiders en populistische maatregelen steeds meer vijandigheid tegenover homoseksualiteit ontstaan. In Egypte lijkt nu hetzelfde te gebeuren. Tot enkele jaren geleden bestond er bij veel Egyptenaren nog niet het idee dat vrouwen seksueel konden zijn, laat staan met elkaar. Maar met de komst van het internet en de massale pornocultuur (Caïro is al jarenlang de wereldwijde nummer één wat betreft pornodownloads) is dat aan het veranderen, met alle gevolgen van dien. ‘Homoseksualiteit is hot’, vertelt Noor. ‘Er wordt steeds vaker in de media over bericht en ook in films is het een steeds groter thema. Zelden wordt het mooi afgebeeld. Het heeft altijd te maken met machtsverhoudingen en onderdrukkingen. De fixatie ligt op seks en seksueel geweld, niet op liefde.’

Ik denk aan de receptionist en al het seksuele geweld op straat. Egypte is ziek. Geen vrouw is beschermd tegen het toenemende seksuele geweld. Verbale en fysieke intimidatie is een cultureel fenomeen geworden. Bedekken helpt niet. Uit statistieken van een grootschalig onderzoek onder duizenden vrouwen en mannen in de leeftijd van tien tot 35 jaar door de United Nations Entity for Gender Equality and the Empowerment of Women dat afgelopen april werd gepubliceerd, blijkt dat 99,3 procent van de ondervraagde Egyptische vrouwen ‘een vorm van seksuele intimidatie’ heeft meegemaakt. In ruim zestig procent van de gevallen gaat het hierbij om aanraking, waarbij de borsten met 61,9 procent het meest populaire lichaamsdeel zijn.

Egypte zal nooit vrij zijn zonder een sociale revolutie. En die sociale revolutie zal nooit komen zonder een diepe ingrijpende seksuele revolutie. Pas als de vrouw de zeggenschap over haar eigen lichaam terug heeft en mijn homoseksuele vrienden zich niet langer in duizend bochten hoeven te wringen om te pretenderen iets te zijn wat ze nooit zijn geweest zal dit land ware vrijheid kennen.


Monique Samuel deed voor De Groene Amsterdammer in Caïro onderzoek naar de seksuele revolutie die zich nu in Egypte aan het voltrekken is. Ze dook in de gayscene en sprak met veel vrouwen over hun onderdrukking. Bovenstaand fragment staat niet in degrote reportagein De Groene van deze week

Foto: Mehdi Chebil / Polaris / HH
Bijschrift: Caïro, 25 november 2011. Vrouwen demonstreren in een afgezonderd “women-only” deel van het Tahrirplein.