Salvador - Het Brazilië van de nieuwe president Dilma Rousseff presenteert zichzelf graag als multiraciaal paradijs. In werkelijkheid sluimert het racisme vaak dun onder de oppervlakte, maar als het te openlijk wordt geuit, zorgt dat steevast voor grote opwinding.
Zoals na de eerste verkiezingsronde in oktober, toen Rousseff de leiding nam. De 21-jarige studente Mayara Petruso riep toen op Twitter en Facebook op om ‘noordoosterlingen’ te verdrinken, omdat die ‘schuldig waren’ aan de winst van Dilma Rousseff, de kandidate van de linkse Arbeiderspartij (PT).
Het gortdroge en dichtbevolkte noord-oosten van Brazilië is de armste regio van het land. Een groot deel van de bevolking is er zwart. De Arbeiderspartij doet het er -tradi-tioneel goed; Dilma Rousseff kreeg er een hoger percentage van de stemmen dan waar dan ook.
‘Noordoosterlingen zijn geen mensen. Doe São Paulo een plezier en verdrink een noord-oosterling’, twitterde de (blanke) -Mayara Petruso. Op Facebook schreef ze over ‘klap-lopers die fokken voor de kinderbijslag’.
Kranten namen Petruso’s uitlatingen over op de voorpagina’s, en die sloegen in het noordoosten in als een bom. Zoals bij de familie Reis, een doorsnee gezin uit een uitgestrekte sloppenwijk aan de rand van de miljoenenstad Salvador. Ze zijn zwart, arm, en lezen normaal gesproken geen -kranten. Maar op de dag dat Petruso’s aanval op het -noordoosten voorpaginanieuws was, kocht Dona Inaldi (72 jaar, over-grootmoeder) voor vijftig centavos de Correio da Bahia. Met haar wijsvinger de woorden volgend en met haar gezicht op onweer leest ze Mayara Petruso’s -woorden voor. Haar jongste dochter, -Nadilene, met -minirok en forse afro, maakt verder lezen -onmogelijk. ‘En nu zul je zien dat ze haar -allemaal gaan verdedigen’, schreeuwt ze uit. ‘Weet dat wicht wel wie dit land gebouwd heeft? 350 jaar slavernij en nooit een cent vergoeding!’
Het is een open wond in een land waar miljoenen arbeidsmigranten uit de armere delen van het land naar het zuiden trekken. Zij ontmoeten daar vaak een diep verankerd racisme, maar dat wordt zelden via de wet aangepakt. Alleen de onhandigste racisten lopen tegen de lamp, zoals Mayara Petruso, die verwoed de sporen van haar uitbarsting van internet probeerde te wissen. Maar dan is de prijs ook hoog: het advocatenkantoor waar Petruso stage liep ontsloeg haar op staande voet en justitie klaagde haar aan voor het zaaien van haat - strafbaar met zes maanden gevangenisstraf. Ze mag hopen dat de officiële klacht niet ‘racisme’ wordt: de straf daarvoor kan oplopen tot vijf jaar cel.