In de Koninklijke Sterrenwacht bewonderen ze de ingenieuze klokken waarmee John Harrison de Longitude Prize won. Britse Kamerleden hadden de prijs driehonderd jaar geleden uitgeloofd aan de degene die een manier zou vinden om op volle zee de juiste lengtegraad te bepalen.

Dankzij deze ‘eenvoudige’ klokkenmaker – die door de astromomen met dédain werd bekeken en lang moest procederen om zijn prijs van twintigduizend pond (in hedendaags geld: 2,8 miljoen pond) te innen – zou Greenwich faam gaan genieten als middelpunt van de wereld, de plek waar oost en west elkaar ontmoeten. Alleen de Fransen hebben lang tegengestribbeld. Tot 1914 hielden ze vast aan de Paris Mean Time. Misschien was het geen toeval dat het een Franse anarchist was die de sterrenwacht op een winterdag in 1894 wilde opblazen. Uiteindelijk blies hij zichzelf per ongeluk op in Greenwich Park, een voorval dat Joseph Conrad zou verwerken in The Secret Agent.

Uitgerekend in dit herdenkingsjaar – deze zomer bekroond met de tentoonstelling Ships, Clocks and Stars: The Quest for Longitude – ligt ‘Greenwich’ opnieuw onder druk. De Amerikanen en, hoe kan het anders, de Fransen willen van de schrikkelseconde af, want deze zorgt voor verwarring bij computers. Door in plaats daarvan de atoomtijd te gebruiken zal de natuurlijke standaardtijd langzaam maar zeker naar het Westen afdrijven. Daarom zullen de Britten protest aantekenen bij de eerstvolgende bijeenkomst van ’s werelds astronomen. Een paar jaar geleden liep de standaardtijd ook al gevaar toen Mekka zich opeens uitriep tot middelpunt van de wereld.

Er is dit jaar nog een andere gebeurtenis die gevolgen kan hebben voor de standaardtijd van Greenwich: het referendum over de Schotse onafhankelijkheid. Elk najaar laait de discussie op om over te stappen op de Midden-Europese Tijd, zodat het in de winter een uurtje langer licht is. Het probleem is echter dat de Schotten niet tot ver na het ontbijt in het donker willen zitten. Als zelfstandige natie kan Schotland de standaardtijd van Greenwich aanhouden, terwijl de rest van het Verenigd Koninkrijk zonder gemok uit het noorden kan overstappen op de ‘Europese’ tijd.