Boedapest – ‘97 % NEE’, staat op posters in heel Boedapest te lezen. Dat percentage verwijst naar de uitkomst van de laatste ‘nationale consultatie’ gehouden door de regering-Orbán, waarin de Hongaarse bevolking gevraagd werd hoe ze tegenover de sancties tegen Rusland staan. Dat slechts 1,4 procent van de Hongaren de vragenlijst invulde staat niet op de poster.
Maar de afwijkende Hongaarse houding tegenover de oorlog in buurland Oekraïne heeft het land er niet populairder op gemaakt in Europa. Als er echter één relatie is die tot ver onder het vriespunt daalde, dan is het die tussen Hongarije en Oekraïne zelf. Die sfeer was voor de oorlog al gespannen vanwege geschillen rond de rechten van de Hongaarse minderheid in het land, maar escaleerde sindsdien gestaag verder. Toen Orbán afgelopen april herkozen werd, haalde de premier tijdens zijn speech fel uit naar Zelensky – die hem een maand eerder in een videoboodschap gevraagd had of Orbán soms niet wist wat er op dat moment gebeurde in Marioepol.
Dat Hongarije resoluut tegen wapenleveringen aan Oekraïne is, is een groot pijnpunt – net als het feit dat Orbán de dreiging van een veto in EU-stemmingen over steun aan Oekraïne gebruikt als ‘inzet’ in een spel om de Europese Commissie zo ver te krijgen meer EU-fondsen aan Hongarije uit te keren. ‘Hongarije speelt zijn eigen spel’, zei de Oekraïense buitenlandminister van Dmytro Koeleba in december. Hij stelde dat Hongarije zijn land op deze manier steeds opnieuw ‘gijzelt’.
Ook op het lokale niveau lopen de spanningen op: in oktober verwijderde het stadsbestuur van Moekatsjeve, een Oekraïense stad in de regio Transkarpatië nabij de grens met Hongarije, waar zo’n 150.000 Hongaren wonen, een Turul-standbeeld van zijn obelisk; de Turul is een mythische vogel die symbool staat voor Hongarije. De Turul werd vervangen door de drietand: sinds 1996 het officiële wapen van Oekraïne.
Opmerkingen die premier Orbán vorige maand maakte, gooien nog eens olie op het vuur. Tijdens een gesprek met een groepje rechts-conservatieve journalisten over de uitkomst van de oorlog noemde hij Oekraïne een ‘niemandsland’ en sprak hij over de ‘Afghanisering’ van het land. Boris Filatov, de burgemeester van de Oost-Oekraïense stad Dnipro, reageerde met een ziedende brief. ‘Kom onder de paraplu van de EU en Navo vandaan en we schakelen jullie eikels in drie dagen uit’, aldus de burgemeester.