Silchar – Chandradhar Das weet niet veel meer van de twee maanden die hij onlangs in een detentiecentrum doorbracht. De bewakers waren heel aardig, dat herinnert hij zich wel. Elke dag gaven ze hem drie eieren. ‘Drie!’ Iets waar hij en zijn vrouw, die opgekruld achter hem op bed ligt, thuis niet aan gewend zijn.

Das is 102 jaar oud. Of 90. Of 86. Afhankelijk van of je het aan hem vraagt, naar zijn papieren kijkt of met de gevangenisdirecteur spreekt die zich over Das ontfermde toen de pezige man eind maart zijn gevangenis in Silchar werd binnengebracht. Zo zijn er wel meer dingen niet helemaal duidelijk over Das. Wanneer hij precies de grens met India overstak vanuit wat nu Bangladesh is, bijvoorbeeld. Was dat vóór of na 1971, toen daar een onafhankelijkheidsoorlog uitbrak en een vluchtelingenstroom volgde?

In Assam, een van India’s meest noordoostelijke deelstaten waaronder Silchar valt, is 1971 veel meer dan alleen een jaartal. Het is een codewoord, een lijn in het zand, die bepaalt wie zich een burger van India mag noemen en wie een ‘buitenlander’ is. Zo staat het in het Assam Akkoord: het document dat midden jaren tachtig een einde maakte aan de bloedige anti-migrantenprotesten die op de vluchtelingenstroom volgden. Wat daar ook in staat: dat alle buitenlanders in Assam gedeporteerd zullen worden.

Die laatste belofte is nooit ingelost. Vandaar dat de etnische Assamezen het nieuwe bevolkingsregister toejuichen dat op dit moment in de deelstaat wordt samengesteld. Onlangs werd de conceptversie alvast gepubliceerd: van de 32,9 miljoen mensen die zich voor de lijst hadden opgegeven, zochten ruim vier miljoen veelal Bengalen daarin vergeefs naar hun naam. De komende maanden krijgen ze nog een laatste kans de documenten aan te leveren die moeten bewijzen dat hun wortels in India teruggaan tot voor 1971. Lukt dat niet? Dan dreigt een leven als staatloze. Of deportatie.

Tussen de ontbrekende namen is ook die van Chandradhar Das. Een speciaal tribunaal oordeelde enkele maanden geleden al dat hij een buitenlander is. Bij verstek, want vanwege zijn gezondheid kon Das tot drie keer toe niet voorkomen om het tegendeel te bepleiten. Vandaar zijn arrestatie. Toen zelfs landelijke media over zijn zaak begonnen te berichten, werd die veroordeling snel weer ingetrokken en kwam Das op borgtocht vrij. Voorlopig dan, want hij moet nog steeds voorkomen. Mogelijk eindigt Das dus weer in het detentiecentrum.