We hadden het graag anders gewild. Een speciaal dubbelnummer met louter hoopvolle berichten en beschouwingen. Maar we hebben onze ogen uiteindelijk niet kunnen sluiten voor de realiteit van het afgelopen jaar. Angst, ooit een slechte raadgever, regeert onbekommerd. Angst heeft Nederland én de wereld klem gezet. Oorlog, terrorisme, recessie, religie en toerisme: alles is angstaanjagend. Die gestage opmars van de angst is daarom zo curieus, omdat de wereld én Nederland juist nu worden geregeerd door frisse optimisten die de samenleving naar hun hand denken te kunnen zetten. Bush en Balkenende blaken van zelfvertrouwen over hun plannen met mens en maatschappij. Als het aan hen ligt, is er binnen afzienbare tijd geen reden meer voor angst.

Voor ons Kerstnummer hebben we ons daarom dit keer roekeloos gestort op de angst, in alle denkbare soorten en maten.

Sommigen onder ons hopen vermoedelijk heimelijk dat in deze donkere dagen van het jaar de angst uiteindelijk misschien toch kan worden weggeblazen door een al dan niet heilige geest. Dat zou prettig zijn. Maar laten we het jaar 2003 — een jaar dat voor De Groene Amsterdammer in het teken stond van oude tradities en nieuwe mensen, hetgeen op zichzelf al zwaar genoeg was — niet prijzen voordat het voorbij is. De sceptische geest zonder vrees of blaam heeft het dezer dagen immers niet zo makkelijk. Een kanttekening is gezeur, een gefronste wenkbrauw getuigt van zuurheid. Zelfs de dagbladpers, niet zo lang geleden nog het toonbeeld van kritische zin, hangt in de touwen. Die ouderwetse media hebben een echte Angstgegner: de ontlezing. Al die prachtige dagbladen moeten bezuinigen om de winstmarges voor hun uitgeversconcerns op peil te houden.

Wij zien daarin geen reden voor leedvermaak, ook al kunnen wij ons over één aspect soms wel vrolijk maken: wij hoeven geen lease contracten voor onze auto’s op te zeggen. Die hebben wij, God zij geloofd, nooit gehad. Voor De Groene Amsterdammer is zuinig zijn immers al decennialang een tweede natuur. Wij weten — ook al zouden we het in onze dromen graag ontkennen — dat de boekhouding links en rechts moet kloppen. Verstandig met geld omgaan zit bijna in onze genen, om de simpele en jammerlijke reden dat zo’n finan cieel evenwicht bij De Groene Amsterdammer niet altijd een wet van Meden en Perzen is.

Wij onderkennen daarom wat we allemaal missen in en met de krant. We beseffen dat we met iets meer geld een nóg beter weekblad zouden kunnen maken. We hopen zelfs dat we dan ook meer lezers zouden kunnen gerieven. Want dat is wél een wet van Meden en Perzen: meer lezers is goed voor de oude én de nieuwe lezers.

Het wordt tijd. De Groene Amsterdammer staat niet aan de rand van het faillissement. De oplage is in de afgelopen anderhalf jaar gestegen en blijft nu redelijk stabiel. Dat heeft veel met u te maken. De lezers van De Groene Amsterdammer zijn misschien wel de meest aandachtige en loyale lezers van Nederland. Dat feit is een last die ons vrolijk stemt. Maar ons óók angst aanjaagt: de angst lui te worden en uw trouw als vanzelfsprekend te beschouwen.

Want diezelfde betrokken lezers van De Groene Amsterdammer hebben ook vorig jaar Kerst met hun giften ons weer een hart onder de riem gestoken. Dankzij u wisten we dat we weer fatsoenlijk het einde van het jaar zouden halen, in respectabele armoede maar zonder deurwaarders.

Nog een beetje meer financiële armslag zou ons desondanks in alle opzichten goed doen. We hebben namelijk het vage gevoel — met excuses voor deze managementterm uit de kanarieboekjes van Nijenrode — dat we méér kunnen dan we doen. Daarom heeft De Groene Amsterdammer ook dit jaar weer uw extra gift zo nodig. De financiële steun van onze lezers is net die zuurstofinjectie die ons iets rustiger doet ademhalen en zodoende lucht biedt om komend jaar weer links en rechts enkele subtiele meppen uit te delen.

Zoals elk jaar willen wij ook nu onze dankbaarheid jegens de gulle gevers niet onder stoelen of banken steken.

In ruil voor ons traditionele Kerstcadeau krijgen lezers die ons met 20 tot 35 euro verblijden het boek van Fik Meijer Vercingetorix, waarin hij verhaalt over de mythe van Frankrijks oudste held. Plus het fraaie, nog door Opland getekende, Groenecertificaat om een familielid of kennis drie maanden lang De Groene cadeau te doen.

Lezers die ons 35 euro of meer doneren, krijgen het Groenecertificaat en hebben de keuze uit Elizabeth Costello van de recente Nobelprijswinnaar J.M. Coetzee en De weerspannige slaper van Willem Frederik Hermans, een bundeling van de stukken die hij publiceerde over Parijs. Ze kunnen natuurlijk ook voor Vercingetorix opteren.

U kunt uw bijdrage overmaken naar giro 467044. Vergeet niet het boek van uw keuze bij de overschrijving te vermelden.

U kunt er ook voor kiezen ons toe te staan in 2004 elke vier weken 5,90 euro van uw rekening af te schrijven. In dat geval kunt u de bon op pagina 87 invullen. Wij sturen dan een jaar lang De Groene Amsterdammer naar degene die u met ons blad wilt laten kennis maken. Als tegenprestatie ontvangt u Vercingetorix.

Rest ons nog één wens aan u allen. Moge de lezer van De Groene Amsterdammer dit oude jaar in een goede gezondheid en met een opgeruimd humeur achter zich laten en 2004 in een nog betere stemming betreden. Voorzichtigheid blijft natuurlijk geboden. Maar blinde angst, geachte lezer en lezeres, leidt naar niets.

Met vriendelijke groeten,

Huib Schreurs en Hubert Smeets

Directeur en Hoofdredacteur