Knap stom, als je het mij vraagt.
Was ik maar een Waal! Dan kon ik mede profiteren van het toch niet onaanzienlijke Vlaams-Nederlandse cultuurgoed. Of was ik maar een Vlaming! Dan sprak ik vanaf de kleuterschool Frans, terwijl mijn kennis van deze onmiskenbare wereldtaal thans beperkt blijft tot deerniswekkend vakantiegehakkel.
België, constateert de historica Sophie de Schaepdrijver, bestaat niet zozeer uit twee culturen als uit individuen die zich op de grens van twee culturen bewegen. Dat maakt het leven bezuiden Wuustwezel spannend en avontuurlijk. Paul van Ostaijen, zegt zij, sprak zijn aanbedene aan in het Frans - en kreeg voor straf een klap voor zijn harses. Bestaat er een prachtiger boek dan Charles de Costers De legende en de heldhaftige, vrolijke en roemrijke daden van Uilenspiegel en Lamme Goedzak in Vlaanderenland en elders? Wel, toen het in 1867 verscheen heette het in eerste instantie La Légende et les aventures héroiques, joyeuses et glorieuses d'Ulenspiegel et de Lamme Goedzak au pays de Flandre et ailleurs. België had, zich lavend uit twee bronnen, politiek en intellectueel het hooghartige Nederland verre kunnen overvleugelen. Helaas, die ezels, zowel van Vlaamse als van Waalse komaf, moesten zonodig met elkaar op de vuist.
Even leek er wel degelijk sprake van één unitaire natie te zijn, de verschillen en geschillen ten spijt. Dat was toen Boudewijn stierf, overigens een paar weken nadat België was opgeheven. Zoals zowel de affaire-Dutroux als de moordzaak-Cools een zekere vorm van verbroedering heeft geleid. Vlaamse ministers spraken plotseling, met de uit deernis voor de Franstalige slachtoffers, keurig Frans, en Waalse politieagenten, tot voor kort te beroerd om je in het Vlaams de weg te wijzen, bleken wel degelijk tweetalig te zijn.
In tijden van politieke nood horen de verschillen te vervagen - en liefst te verdwijnen. Totdat er ondanks alles tòch weer elementen opstaan die garen bij al die ellende tracht te spinnen. Ik doel op Paul Van Grembergen, de fractieleider van de Volksunie in het Vlaamse parlement. Hij constateerde in een interview met het dagblad De Morgen dat de twee voornoemde schandalen - de zaak-Dutroux en de affaire-Cools - zich op Waalse bodem hebben afgespeeld, een terrein waarop van oudsher de Parti Socialiste oppermachtig is. Vandaar dat hij het voorstel doet deze partij maar op te heffen. ‘Het abces is uitgezaaid. Hier moet sprake zijn van een intense chemotherapie met injecties nieuw bloed.’
De Volksunie als wonderdokter aan het sterfbed van de Belgische democratie! Misschien is het beter om in het voetspoor van dit revolutionaire voorstel ook het Vlaamse socialisme op te heffen, dat tenslotte in belangrijke mate voor de Agusta-affaire verantwoordelijk is. Blijft het feit dat ondertussen de politieke voorman van een politieke partij door dit soort ‘baarlijke onzin’ er alles aan doet om ‘dit geschifte land’ (de Gentse schrijfster Janine de Rop in een ingezonden stuk) verder in diskrediet te brengen.
Ondertussen begrijp ik niet waar ik mij, vanuit het Koninkrijk der Nederlanden, mee bemoei, noch begrijp ik waarom ik mij zo druk maak over deze mini-affaire.