Paul Brouwer, onze man in Jakarta, liep in de verdediging van het Nederlandse grondgebied en de aldaar residerende actievoerders uit Oost-Timor rake klappen op, zijn secondanten evenzeer. Terwijl in Den Haag diverse Tweede-Kamerleden zich herorienteerden op de Indonesische onafhankelijkheidsgeschiedenis met een openbare reading van de onderhandelingen van het akkoord van Linggadjati, liet Soeharto met de onbarmhartige knokpartij duidelijk zien wie wat te vertellen heeft in het gewezen rijksdeel.
Dirk Vlasblom, correspondent van NRC Handelsblad in Jakarta, was ooggetuige van de aanval op de ambassade. Terecht maakte hij zijn onbegrip voor de lauwe reactie van Van Mierlo op het incident luid en duidelijk publiek.
Ook wist Vlasblom te achterhalen wie er achter de ‘spontane volkswoede’ tegen de Oosttimorezen zat: de ordedienst Pemuda Pancasila van regeringspartij Golkar, die de grote matpartij mogelijk maakte door de deelnemers een dag gratis van voedsel en drank te voorzien.
Zelfs Poncke Princen, hoofd van het Instituut voor de Verdediging van de Mensenrechten, wist de tragedie niet te voorkomen.
Eerder had hij wel met succes bemiddeld voor de Oosttimorese bezetters van de Russische ambassade in Jakarta, hoewel de toen overeengekomen veiligheidsgaranties niet werden nagekomen. De bezetters hadden de garantie gekregen van een vrije aftocht naar een bureau voor rechtshulp, maar in werkelijkheid werden ze na capitulatie regelrecht afgevoerd naar het politiebureau. Commentaar van Poncke Princen: ‘Ik ben gewoon verneukt.’
Princen is niet de enige die dit kan zeggen. Ook de Oosttimorezen zijn verneukt, en de Nederlandse ambassade, en Van Mierlo, en in feite koningin Beatrix ook.
Het wordt zo zachtjes aan de hoogste tijd om de eenmansguerrilla van Willem Oltmans tegen het regime- Soeharto nationaal te ondersteunen. Met deze dictator zijn geen zaken te doen, noch komt zijn handelen in aanmerking voor een ‘normalisering van de betrekkingen’.
Laat Nederland zich nu maar geheel storten op die andere gewezen kolonie, Suriname. Daar liet drie kwart van de bevolking onlangs per enquete weten veel te voelen voor een of andere vorm van ‘herkolonisatie’. Is Nederland toch nog ergens gewenst.
Maak Paul Brouwer als dank voor bewezen heldenmoed in Java nu maar gouverneur-generaal van de provincie Suriname en zweer Soeharto’s bloeddoordrenkte Gordel van Smart voorlopig maar af.
Redactioneel
Wat doet nederland nog in de gordel van smart?
Ruim drie maanden na het omstreden staatsbezoek van koningin Beatrix aan Indonesie demonstreert de regering Soeharto hoezeer de verhoudingen tussen de gewezen kolonie en het moederland inmiddels zijn bevroren. Met de brutale stormloop op de Nederlandse ambassade in Jakarta die werd uitgevoerd in opdracht van de Indonesische autoriteiten, zijn we terug bij de einddagen van Jan Pieterszoon Coen en de uiterst instabiele leefomstandigheden van zijn kolonie in het verdrukte Batavia.
www.groene.nl/1995/50