De nieuwe Koolhaas

«Als een Amerikaanse stad een openbaar gebouw van de grond kan krijgen dat zo spectaculair is als dit, dan is de zon nog niet onder in het Westen. In de meer dan dertig jaar dat ik over architectuur schrijf, is dit het meest opwindende nieuwe gebouw dat ik de eer had te bespreken.» Deze zondag opent de nieuwe openbare bibliotheek van Seattle zijn deuren. Ontwerper: Rem Koolhaas. Herbert Muschamp van The New York Times ging alvast kijken en is redelijk enthousiast: «Ik zou kunnen doorgaan met het opeenstapelen van superlatieven als waren het auto’s in een meervoudige botsing, maar neem van mij aan: er zal nog heel vaak opzij en achterom worden gekeken.» (SP)

Vodafone steunt CDA

«CDA-kamerlid Myra Koomen kan niet meer zonder de BlackBerry», staat te lezen in een paginagrote advertentie in de laatste CDA Krant, het ledenblad van de grootste regeringspartij. En: «BlackBerry van Vodafone helpt CDA-politici aan informatievoorsprong.» Alle CDA-kamerleden hebben sinds vorig jaar een minicomputertje om de partijlijn af te stemmen. Dit dreef de PvdA tijdens de formatie tot wanhoop: praatte je met Balkenende, kreeg je Verhagen er via de sms ongevraagd bij. «Geweldige free publicity was dat», zegt de woordvoerder van Vodafone. «Daarom wilden we iets terug doen voor zo’n goede klant en hebben we geadverteerd in het partijblad.»

Maar waarom juist backbencher Koomen? En kan een kamerlid wel figureren in een advertentie van een commercieel telefoon bedrijf? Myra Koomen is gelukkig goed bereikbaar. «Ach, het kan een stukje toeval zijn dat ik erin sta», zegt ze vanuit haar auto. «Ik ben gewoon gevraagd te zeggen wat ik van de BlackBerry vind. En ik kan echt niet meer zonder. Toevallig kende ik de distributeur persoonlijk. Dat bleek een middelbare-schoolvriendje te zijn. Zo heb je elkaar 25 jaar niet gezien, zo kom je elkaar weer tegen. Gek hè? Nee, ik heb er geen moment bij stil gestaan dat je dit als reclame zou kunnen opvatten. Ik heb er ook geen cent voor gevangen, natuurlijk. Het is gewoon een geweldig product. En ik voel me heus niet bezwaard. Uiteindelijk zijn het andere mensen in de fractie die het woord voeren over telecommu nicatie.» (PV)

Verkeerde anekdote

Gezien de behoefte aan makkelijke vergelijkingen en parallellen viel te verwachten wat afgelopen week massaal gebeurde: ter verklaring van de mishandelingen van Iraakse gevangenen werd wijd en zijd het onderzoek aangehaald van Stanley Milgram waarbij proefpersonen anderen voor straf elektrische schokken dachten toe te dienen en bereid bleken dit te doen totdat de dood erop volgde. Als ook het Zimbardo-onderzoek naar hoe ver proefpersonen bereid waren te gaan als ze in de rol van gevangenisbewaarder stapten.

De zeggingskracht van dergelijk onderzoek schijnt al decennia onverminderd groot. Toch is die niet anders dan: de mens is bereid tot extreem wreed gedrag, zeker onder druk van autoriteit of groep. Dergelijke vergelijkingen versimpelen de zaak vooral tot eenvoudige krantenstukjes. President Bush zou ze ook kunnen gebruiken, als excuus: «Sorry, dit doet de mens nu eenmaal, en wij hebben even niet goed genoeg opgelet.» (SP)

Stijgende kunstprijzen

Niet alleen de olie- en staalprijzen stijgen fors, ook de prijzen voor moderne kunst gaan de laatste tijd spectaculair omhoog. Vorige week werden op veilingen in New York onder meer verkocht:

We Are Afraid of Nothing (1992), een van de medicijnenkabinetten van Damien Hirst. Opbrengst: één miljoen dollar.

Blue Heads (1983), schilderij van drie zwevende hoofden door Basquiat. Opbrengst: twee miljoen dollar.

Young Boys (1993), schilderij van een rij naakte jongens door Marlene Dumas. Opbrengst: 993.600 dollar.

Ballad of Trotsky (1996), het opgezette paard dat met touwen aan kopers plafond dient te worden opgehangen, van Maurizio Cattelan. Opbrengst: twee miljoen dollar. (SP)

Hollandse duisternis

Dutch Painters is een gedicht uit Polen, het zojuist welkom geheten nieuwe lid van de Europese Unie. De laatste strofen over Hollandse meesters van Adam Zagajewski luiden: «Doors were wide open, the wind was friendly./ Brooms rested after work well done./ Homes bared all. The painting of a land/ without secret police./ Only on the young Rembrandt’s face/ An early shadow fell. Why?/ Tell us, Dutch painters, what will happen/ When the apple is peeled, when the silk dims,/ when all the colours grow cold./ Tell us what darkness is.» (SP)